2) Türk Savunma Sanayi: Tarihsel Roket, Topçu Roketi ve ÇNRA Sistemi Projeleri

Türk Savunma Sanayi: Tarihsel Roket, Topçu Roketi ve ÇNRA Sistemi Projeleri

Bu makalenin konusu Roket, Güdümlü Roket ve Atıcı Sistem projelerini Tarihsel olarak ele almaktır.

Bu ürünler gelişimi durdurulmuş veya tamamlanmış olabilir. TSK envanterine girmemiş, veya girmişse bile raf ömürlerini doldurmuş da olabilir. Hatta bir kısmı sadece varsayım olabilir.

* ROKET PROJELERİ
* ÇNRA/MLRS PROJELERİ
* Detaylı Bilgi Bulunmayan Projeler
* İptal Edilen Projeler

Kaynakça:
Ömer Çay, Ocay: https://www.secretprojects.co.uk/forum/index.php?topic=28285.0
Arda Mevlütoğlu, orko_8: https://defence.pk/pdf/threads/turkish-missile-programs.60968/page-152
Tübitak, Sage: Tübitak Sage Web Sitesi 2004 ekran görüntüleri

ROKET PROJELERİ

SAGE 227 / Topçu Roketi - TÜBİTAK/SAGE

M-270 MLRS fırlatıcılarından atılan 227 mm'lik bir roket olan SAGE 227 roketi, M-26 roketi üstüne tersine mühendislik uygulanarak geliştirilmiştir. Üç farklı versiyonunu (227B, 227C ve 227D) geliştirilmiş olup hepsi HPTB temelli katı kompozit yakıt teknolojisine sahiptir. (orko_8)

M26 roketleriyle benzer değerlere yani 3.94m uzunluğa, 277mm genişliğe, 300kg üstü ağırlığa, 32km menzile sahip olduğu varsayılmaktadır.

Toros roketlerine giden yolda kilometre taşı görevi görmüşlerdir.



SAGE 227F PARS / Güdümlü Topçu Roketi - Tübitak

Toros projesi öncesinde SAGE güdüm ve kontrol dairesi tarafından hayata geçirilmiş olan, seri üretimi hedeflenmemiş ataletsel güdümlü deneysel bir güdümlü roket projesidir. (orko_8)

Karadan karaya 15 ila 45 km uzaklıktaki sabit hedeflere karşı kullanılması hedeflenmiştir.



TOROS PROJESİ - TÜBİTAK/SAGE

Toros projesi, 1995 yılında Tübitak öncülüğünde başlatılmış bir roket üretim projesidir. İlk atışlar 1999 yılında gerçekleştirilmiş olup 2000 yıllarda kalifiye olmuştur. (Sage)

Kasırga roketlerinin envantere girmesi sebebiyle seri üretim gerçekleştirilmemiştir.

SAGE 230A (TOROS 230A) Topçu Roketi, 4.10m uzunluğa, 230 mm genişliğe, 326 kg ağırlığa, 120 kg bilyeli harp başlığına ve çarpma etkili tapaya sahiptir. 20 ila 65km menzile %2 cep değeri ile ulaşabilmektedir. HTPB temelli kompozit yakıt teknolojisi kullanılmıştır.  (Sage)

SAGE 260A (TOROS 260A) Topçu Roketi, 4.80 m uzunluğa, 260 mm genişliğe, 485 kg ağırlığa, 144 kg bilyeli harp başlığına ve çarpma etkili tapaya sahiptir. 25 ila 110km menzile %2 cep değeri ile ulaşabilmektedir. HTPB temelli kompozit yakıt teknolojisi kullanılmıştır. (Sage)

Toros roketlerinin güdümlü sürümleri üstüne de çalışılmış olma ihtimali vardır. (Ocay)

ÇNRA/MLRS PROJELERİ

Süper Bazuka ÇNRA

M-20 Super Bazooka sistemi kullanılarak üretilmiş bir Çok Namlulu Roket Atar sistemi olup 90'lı yıllarda PKK'ya karşı antiterör operasyonlarında kullanılmıştır. (Ocay)

Sistem hakkında detaylı bilgi bulunmamaktadır.



RA-7040 - MKEK

2.75" (70MM) roketlerini kullanmak üzere tasarlanmış bir çok namlulu roket atar sistemi olup 40 adet roket taşıyabilmektedir. 80'li yılların başında MKEK tarafından geliştirilmesine başlanmış ve 90'lı yılların başında TSK envanterine dahil olmuştur. Türkiye'nin yerel imkanlarını kullanarak hayata geçirilmiş olan İLK BAÞARILI çok namlulu roket atar projesidir. Land Rover kasarına entegre edilmiş versiyonu da geliştirilmiştir. (orko_8)



T-122 BORA ÇNRA Sistemi - TÜBİTAK/SAGE & MKEK

122mm Topçu Roketi geliştirme projesi sonrasında atıcı araç konusunda TÜBİTAK/SAGE ve MKEK/CANSAS tarafından T-122 BORA ÇNRA, KaliKalıp ve Roketsan tarafından T-122 SAKARYA sistem tasarımı sunulmuştur. Bilgisayar destekli atış sistemi ve diğer çeşitli avantajları sebebiyle Sakarya sistemi seçilen taraf olmuş, BORA sistemi prototip olarak kalmıştır. (orko_8)



TOROS ÇNRA PROJESİ - TÜBİTAK/SAGE & MKEK

Toros projesi sadece bir roket geliştirme projesi olmayıp en baştan komple bir sistem olarak tasarlanmaya başlamıştır. TOROS-230 ve TOROS-260 fırlatıcı kutuları roketleri saklamak, taşımak ve fırlatmak üzere tasarlanmıştır. (sage)

TOROS-230 mühimmatı içinde altı adet TOROS-230 roketi taşıyan, boş 508 kg, dolu 2,468 kg ağırlığında bir fırlatıcı kutudan fırlatılmaktadır.



TOROS-260 mühimmatı içinde dört adet TOROS-260 roketi taşıyan, boş 410 kg, dolu 2,346 kg ağırlığında bir fırlatıcı kutudan fırlatılmaktadır.

Detaylı Bilgi Bulunmayan Projeler

SAGE-G-67 0/1/2 Kısa Menzille ÇNRA - Tübitak

1995 öncesi ele alındığı varsayılan bir proje olup hakkında detaylı bilgi bulunmamaktadır. (OCAY)

SAGE-71 A/B Kısa Menzilli ÇNRA - Tübitak

1995 öncesi ele alındığı varsayılan bir proje olup hakkında detaylı bilgi bulunmamaktadır. (OCAY)

XHAR-90 Antitank Roketi - Tübitak

Tübitak Sage tarafından geliştirilmeye başlanmış 90mm HAR 66 / M72 LAW roketlerine benzer yapıda bir silah sistemi olma ihtimali vardır. (OCAY)

Sage 290 (TOROS-290) Topçu Roketi - Tübitak

Toros 230/260 projelerindeki deneyimlerden yararlanan bir topçu roketi projesi olarak üstünden çalışılmış olma ihtimali vardır (OCAY)

128mm ÇNRA - Roketsan

1990'lı yıllarda Roketsan tarafından 128mm ÇNRA projesi üstüne çalışılmış olma ihtimali bulunmaktadır. (OCAY)

İptal Edilen Projeler

M-270 MLRS Ortak Üretim Projesi

1980'lerin başında, KKK, topçu birliklerini desteklemek ve Sovyetler Birliği ve diğer komşu ülkeler tarafından oluşturulan uzun menzilli ÇNRA ve mekanize tehdide karşı koymak için uzun menzilli bir topçu roket sistemi gerekliliğini tanımladı. Birkaç tasarım ve sistem değerlendirildi ve bir fizibilite çalışması tamamlandı. Uzun değerlendirme sürecinin ardından, LTV yapımı MLRS (Çok Namlulu Roket Atar  Sistemi) seçildi ve şirket ile SSM arasında 1987 yılının sonunda imzalanan ve 180 M-70 MLRS fırlatma sistemlerinin ortak üretimini ve 60.000'den fazla olan bir ilk sözleşme imzalandı. Roketlerin üretimi için ise 1988 yılında LTV ve Türk şirketleri tarafından bir (JV) Ortak Girişim şirketi kuruldu.

Amerika Birleşik Devletleri tarafından sunulan iş dökümü yapısının kapsamlı bir incelemesinden sonra, SSM, endüstriyel faydaların ve teknoloji transferinin minimum ve kabul edilemez olduğu sonucuna vardı. Genel proje, uzun vadeli roket ve füze teknoloji geliştirme yol haritası hedefleriyle çelişme riski taşıyordu. İlk sözleşmeyi iptal etme kararını takiben, LTV tarafından yeni bir proje modeli tanımlanmış ve SSM'nin onayı için 1990 sonlarında sunuldu. LTV ve SSM arasındaki sözleşme müzakereleri beklenenden daha fazla zaman aldı ve acil ihtiyaç nedeniyle Türkiye, doğrudan ABD'den 12 M-270 sistemi tedarik etmeye karar verdi. 1992 yılı ortalarında 12.000 m-270 fırlatma rampası ve 2.000 M-26 227mm roketin yanı sıra 21.000.000 USD karşılığında bir eğitim simülatörü sistemi satın alındı.

(Orko_8 makalesinden iyileştirilmiş Makine tercümesi)