Rusya Silahlı Kuvvetleri

Kısa ömür , ucuz motor , sık değişim = uzun ömür , pahalı motor , az değişim...

Yıllardır aynı denge korunuyor Batı ve Rus menşei motor serileri arasında...

İtiş gücü açısından çok fark yoksa bu pek sorun teşkil etmez de stealth motor açısından durum nasıl?

Ucuz ve pahalı motorun kıstasları ne oluyor? Çok bulunan bir maden kullanması mı? Daha az üretim katmanından oluşması mı?

Kısa ömür Sovyet jetleri için geçerli idi.
4000 saatlik motor kısa ömür olamaz. Zaten bu kadar uçuş yapmış jet ömrünün yarısını uçmuş olur yaklaşık 15-20 sene ve bu süre içinde her türlü jet modernize edilir, bu sürede motoru da değişir. Öyle sık değiştirilen motorlar artık kalmadı.

AL-51 6000 saatlik ömrü var, EF'in EJ200 motoru da 6000 saatlik.
Gerçi Rusya jet motor konusunda çeşitlik ve teknolojik olarak tüm Avrupa'nın bir hayli önünde. Lider ABD, sonra Rusya, sonra artık Çin diyebiliriz Avrupa değil.

Kısa olsa ne olur? Ben yerine hızlıca yenisini koyabildiğim sürece ne zararı olacak ki? Sonuçta 100 saat değildir ömürleri. Hadi biri 10 bin saat olsun diğeri de 1000 saat olur. Eğer üretim basitliği ve montaj kısmı da bu kadar basit ise ben her şekilde bunu tercih ederim.

Benim anladığım Türkiye'nin Batı motorlarını seçmemesinin asıl sebebi buradaki motor teknolojisine alışık olmamız. Kısaca sürekli bakımını yaptığımız motorların bir benzerini yapıyorken gidip de hiç bilmediğimiz bir motor ailesine girmek büyük risk. Ülkede maalesef o kadar okumuş adam bile yok.

Bana kalsa bu işe özel üniversiteler açıp, buradan mezun arkadaşları bu teknolojinin öğrenilmesi için planlarım. Şu anda halen belirli alanlara yönelik üniversiteler Türkiye'de yok. Rusya'da var.

Rusya zaten teknoloji transferine de teknoloji üretimine de çok açık bir ülke. Öcü gibi gösterip, bizi bu teknolojilerden uzaklaştırmaya çalışıyorlar. Güzel bir planlama ile ikinci yabancı dili Rusça veya Çince olan motor alanında uzman üniversiteler açmamız gerekiyor. Her sene 100 tane mühendis yetiştirebilsek 10 senede 1000 tane canavarımız olurdu. Tabi bu motorlar için önceden Rusya ile konuşup uzun süreli bir plan yapmak lazım.

Bu işler planlama meselesi. Biraz da para ama çok değil. Yılda birkaç 10 milyon doları havada karada verebilecek bir ülkeyiz.