anayasa değişikliği paketinde neler var?

 

AKP'nin hukukçu kurmaylarının hazırladığı kısmi anayasa değişikliği paketi bu akşam Başbakan Erdoğan'a sunuluyor. Paketinin en önemli maddelerini, partilerin kapatılmasını zorlaştıran değişiklik, Anayasa Mahkemesi'ne kişisel başvuru ve ombudsmanlık düzenlemeleri oluşturuyor.

Kabinede yapılan değişikliğin ardından AKP'nin ikinci önemli gündem maddesini anayasa değişikliği oluşturacak. Bu akşam saatlerinde toplanması beklenen AKP MYK'da, hazırlanan bu yaklaşık 20 maddelik anayasa değişikliği paketi Başbakan Erdoğan sunulacak.AKP, muhalefetin olmasa da, kamuoyunun desteğini alabilmek için hazırladığı anayasa değişikliği paketinin pek çok maddesini AB'nin istediği ve "Ulusal Program" yer alan düzenlemelere ayırdı.

Venedik Kriterleri esas alındı

AKP'nin bu hafta Meclis gündemine taşıyacağı ve alternatif olarak hazırladığı anayasa değişikliği paketi muhtemelen şu maddelerden oluşacak: Venedik Kriterleri'nin esas alınarak yapılan düzenlemede; "Siyasi partilerin uyacakları esaslar" başlıklı 69. madde değiştiriliyor. Buna göre; siyasi partilere kapatma istemiyle açılan davalarda "odak" tanımı değişiyor. Þiddete ve teröre karışmadığı sürece hiçbir parti kapatılmayacak. Kapatma davası açan Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın yetkisini daraltacak; ya da bu yetkiyi tamamen ortadan kaldıracak formül de hazırlandı. Bu çerçevede yapılan düzenlemeyle; siyasi partilere kapatma davası açabilmek için TBMM'nin veya belirlenecek bir kurulun onay vermesi koşulu getirilmesi planlanıyor. Evrensel ölçüler esas alınacak. Þiddeti siyasi bir araç olarak kullanmadığı sürece partiler kapatılmayacak.

Kişisel başvuru hakkı

AKP'nin hazırladığı anayasa değişikliği paketinin "olmazsa olmazları" arasında yer alan diğer bir madde ise Anayasa Mahkemesi'ne kişisel başvuru hakkı. Planlanan düzenlemeyle bireysel başvurunun önü açılıyor. Bireysel başvurular ise insan hakları boyutunda olabilecek.

Ombudsmanlık

Anayasa'ya ilk kez girecek düzenlemeler arasında yer alan kamu denetçiliği ya da ombudsmanlık maddesi de bulunuyor. "Kamu denetçiliği" de ilk kez anayasaya konan hükümler arasında yer alıyor. Taslak metinde, "Gerçek ve tüzel kişilerin kamu yetkisini kullanmasından doğan şikayet ve taleplerini incelemek üzere kamu denetçiliği kurulabilir. Kamu denetçisi incelemelerini ilişkin yıllık raporlarını TBMM'ye sunar. Kamu denetçisinin görev ve yetkileri kanunla düzenleniyor" hükmü yer alıyor.

Türkiye milletvekilliği

Türkiye Milletvekilliği ile yüzde 10 barajı esnetiliyor. Bu sistemle yüzde 1 alan parti bile en azından 1 milletvekili ile Meclis'te temsil edilebilecek. Belirlenecek sayıda kontenjan ile partiler seçimlere Türkiye milletvekilliği listeleri ile girecek.

Pakette ayrıca YAÞ kararlarına yargı yolu açan düzenlemeler de bulunuyor. Yaklaşık 20 maddelik taslakta çocuk hakları, kişisel verilerin korunması gibi düzenlemeler de yer alıyor. AKP Cumhurbaşkanı'nın görev süresiyle ilgili tartışmalara Anayasa'ya geçici bir madde ekleyerek son vermeyi de planlıyor. Bu çerçevede taslakta "Meclis'in görev süresi 5, Cumhurbaşkanı'nın görev süresi 7 yıl" düzenlemesi yer alacak.

vatan