TEİ MOTOR PROJELERİ

@Yasar Hocam TEİ'nin TS1400'deki performansını göz önüne alırsak MMU motorunda detay parça tasarımından bitmiş prototipe ne kadar vakit alır sizce bu süreç.Bir tahmininiz var mı?

İşte bu kadarrrrr ... Erken kalkan yol alır ... 2017'de başlansaydı daha iyi olabilirdi ama demek ki bazı şeylerin-teknolojilerin oluşması için zaman gerekliydi...Metalurji-üretim teknolojisinde belirli seviye elde edilmeden tasarım ve parça üretimi olmuyor demek ki...

Neyse artık RR+Kale haberi beklemekten sıkılmıştık...Artık yapılacak iş ; Kale şirketini de hızla Trmotor-Tei ikilisiyle ortak çalışmaya dahil etmekte...

Parça dizaynı için motorun bir defa teorik dizaynının bitmiş olması gerekiyor diye anlıyorum. Her şeyi bitirmişler sadece parçaları üretiyorlar. Hatırlarsanız Mahmut Bey bir buçuk sene kadar sürer demişti parçaların imal edilmesi için çünkü parçaların üretileceği tezgahlar da üretiliyormuş. Bu iş gerçekten çok pahalı bir şey, tek anladığım bu oldu aslında.

TEI Genel Müdürü Prof.Dr.Mahmut Faruk AKÞİT:


ANKA-3 ve KIZILELMA için tasarladığımız TF-6000(art yakıcılı TF10000) motorumuz imalat aşamasında, bu yıl bitmeden çalıştırıyoruz.

TS1400 motorumuz ATAK için kullanılabilecek güçte. Zaten üzerindeki motor çıkarılıp TS1400 takılabilecek şekilde tasarladık.

PD-170 motorumuz AKSUNGUR için 1-2 ay içerisinde seri imalata geçecek.

TB3 yakın zamanda PD170 motorumuzla uçacak.


@M5Dergi #TEI #TS1400 #PD170 #KAAN #ANKA3 #ATAK2

Sn Bürküt, Sn SH,
Yazdıklarınıza dönük şunları izah edeyim:
Sn Akşit'in de üzerinde durarak izah ettiği üzere, tasarım dönemi bitmiş motorun fiziki imalatına girildiğinde, seri üretimdeki gibi döküm veya makinelerden çıkan parça üretimi yapılmıyor. Hemen hemen tüm parçalar eklemeli üretim teknolojisi kullanılarak tek tek 3D printer makinalarında imal ediliyor. Bu da çok uzun zaman alıyor.
Kalkıp bir yanma odasının imal işini bir üreticiye verseler, bu üretici o parça için çok maliyetli bir kalıp hazırlayacak ve bu kalıptan tek bir parça üretecek. Sonra bu parçada bir hata olursa ya da bir geliştirme sonucu yenilenmesi gerekirse; o üretici tekrar maliyetli ikinci bir kalıp hazırlayıp yeni bir yanma odası üretecek.
Oysa TEİ, eklemeli üretimle, uzun  zaman sürmesine rağmen çok daha düşük maliyetle bu parçayı imal ediyor. Tabii parçalar ve motor, testleri ve geliştirme safhalarını geçtikten sonra seri üretime geçildiğinde üretim için doğru kalıplar hazırlanıp hızlı bir parça üretimi sağlanmış oluyor.
TF6000 motorunda dışarıdan alınması planlanan bazı parçalarda tedarik sorunu olmasaydı, motor 6 ay içerisinde hazır olacaktı. Þimdi 10-12 ay alacak gibi görünüyor. Daha büyük parçalardan oluşan bir TF35000 motorunun da 8-9 ayda hazır olması yakışık alırdı. Ama TF6000 gibi tüm parçaları da içeride üreteceksek, en geç 1.5 yılda hazır olur ilk prototip motor. Tabii bu ilk ateşleme motoru. Bundan asıl motor için geliştirme yapılacak.
TF35000 motoru, kuru itki olarak 26000lbf itki verecek bir motor olarak tasarlanacak. Ama ilk yapılan motor büyük ihtimalle 18000lbf itki verebilir. Yapılacak geliştirmelerle bu rakam 26000lbf itkiye ulaştırılacaktır.
TF6000 motorunun da ilk ateşleme prototipinden 3500-4000lbf itki bekliyorlar. Akabinde yapılacak geliştirmelerle motorun kuru itkisi 6000lbf'e ulaşacak.

Motor son şeklini aldıktan sonra ise üzerine entegre edileceği platforma uygunluk evrelerinden geçer. KAAN'ın üzerindeki entegrasyonu sırasında da 1-1.5 yıllık bir geliştirme evresi olabilir.
TS1400 motoru da bu evrelerden geçti. 2017 Nisan ayı başlanan proje sonucu İlk ateşleme Haziran 2018'de yapıldı. Ama motor daha yeni uçtu. TS1400, bir TF6000 ya da bir TF35000 motoruna oranla çok daha basit bir motordu. En önemlisi de bu motorun bir benzerini zaten LHTEC800 olarak üretiyorduk. Þimdi sıfırdan motor yapıyoruz.

Sn Bürküt, Sn SH,
Yazdıklarınıza dönük şunları izah edeyim:
Sn Akşit'in de üzerinde durarak izah ettiği üzere, tasarım dönemi bitmiş motorun fiziki imalatına girildiğinde, seri üretimdeki gibi döküm veya makinelerden çıkan parça üretimi yapılmıyor. Hemen hemen tüm parçalar eklemeli üretim teknolojisi kullanılarak tek tek 3D printer makinalarında imal ediliyor. Bu da çok uzun zaman alıyor.
Kalkıp bir yanma odasının imal işini bir üreticiye verseler, bu üretici o parça için çok maliyetli bir kalıp hazırlayacak ve bu kalıptan tek bir parça üretecek. Sonra bu parçada bir hata olursa ya da bir geliştirme sonucu yenilenmesi gerekirse; o üretici tekrar maliyetli ikinci bir kalıp hazırlayıp yeni bir yanma odası üretecek.
Oysa TEİ, eklemeli üretimle, uzun  zaman sürmesine rağmen çok daha düşük maliyetle bu parçayı imal ediyor. Tabii parçalar ve motor, testleri ve geliştirme safhalarını geçtikten sonra seri üretime geçildiğinde üretim için doğru kalıplar hazırlanıp hızlı bir parça üretimi sağlanmış oluyor.
TF6000 motorunda dışarıdan alınması planlanan bazı parçalarda tedarik sorunu olmasaydı, motor 6 ay içerisinde hazır olacaktı. Þimdi 10-12 ay alacak gibi görünüyor. Daha büyük parçalardan oluşan bir TF35000 motorunun da 8-9 ayda hazır olması yakışık alırdı. Ama TF6000 gibi tüm parçaları da içeride üreteceksek, en geç 1.5 yılda hazır olur ilk prototip motor. Tabii bu ilk ateşleme motoru. Bundan asıl motor için geliştirme yapılacak.
TF35000 motoru, kuru itki olarak 26000lbf itki verecek bir motor olarak tasarlanacak. Ama ilk yapılan motor büyük ihtimalle 18000lbf itki verebilir. Yapılacak geliştirmelerle bu rakam 26000lbf itkiye ulaştırılacaktır.
TF6000 motorunun da ilk ateşleme prototipinden 3500-4000lbf itki bekliyorlar. Akabinde yapılacak geliştirmelerle motorun kuru itkisi 6000lbf'e ulaşacak.

Motor son şeklini aldıktan sonra ise üzerine entegre edileceği platforma uygunluk evrelerinden geçer. KAAN'ın üzerindeki entegrasyonu sırasında da 1-1.5 yıllık bir geliştirme evresi olabilir.
TS1400 motoru da bu evrelerden geçti. 2017 Nisan ayı başlanan proje sonucu İlk ateşleme Haziran 2018'de yapıldı. Ama motor daha yeni uçtu. TS1400, bir TF6000 ya da bir TF35000 motoruna oranla çok daha basit bir motordu. En önemlisi de bu motorun bir benzerini zaten LHTEC800 olarak üretiyorduk. Þimdi sıfırdan motor yapıyoruz.

Bir aksilik çıkmazsa 3 sene sonra uçak üstünde bir prototip motor göreceğiz yani, doğru mudur hocam?

Sn Bürküt, Sn SH,
Yazdıklarınıza dönük şunları izah edeyim:
Sn Akşit'in de üzerinde durarak izah ettiği üzere, tasarım dönemi bitmiş motorun fiziki imalatına girildiğinde, seri üretimdeki gibi döküm veya makinelerden çıkan parça üretimi yapılmıyor. Hemen hemen tüm parçalar eklemeli üretim teknolojisi kullanılarak tek tek 3D printer makinalarında imal ediliyor. Bu da çok uzun zaman alıyor.
Kalkıp bir yanma odasının imal işini bir üreticiye verseler, bu üretici o parça için çok maliyetli bir kalıp hazırlayacak ve bu kalıptan tek bir parça üretecek. Sonra bu parçada bir hata olursa ya da bir geliştirme sonucu yenilenmesi gerekirse; o üretici tekrar maliyetli ikinci bir kalıp hazırlayıp yeni bir yanma odası üretecek.
Oysa TEİ, eklemeli üretimle, uzun  zaman sürmesine rağmen çok daha düşük maliyetle bu parçayı imal ediyor. Tabii parçalar ve motor, testleri ve geliştirme safhalarını geçtikten sonra seri üretime geçildiğinde üretim için doğru kalıplar hazırlanıp hızlı bir parça üretimi sağlanmış oluyor.
TF6000 motorunda dışarıdan alınması planlanan bazı parçalarda tedarik sorunu olmasaydı, motor 6 ay içerisinde hazır olacaktı. Þimdi 10-12 ay alacak gibi görünüyor. Daha büyük parçalardan oluşan bir TF35000 motorunun da 8-9 ayda hazır olması yakışık alırdı. Ama TF6000 gibi tüm parçaları da içeride üreteceksek, en geç 1.5 yılda hazır olur ilk prototip motor. Tabii bu ilk ateşleme motoru. Bundan asıl motor için geliştirme yapılacak.
TF35000 motoru, kuru itki olarak 26000lbf itki verecek bir motor olarak tasarlanacak. Ama ilk yapılan motor büyük ihtimalle 18000lbf itki verebilir. Yapılacak geliştirmelerle bu rakam 26000lbf itkiye ulaştırılacaktır.
TF6000 motorunun da ilk ateşleme prototipinden 3500-4000lbf itki bekliyorlar. Akabinde yapılacak geliştirmelerle motorun kuru itkisi 6000lbf'e ulaşacak.

Motor son şeklini aldıktan sonra ise üzerine entegre edileceği platforma uygunluk evrelerinden geçer. KAAN'ın üzerindeki entegrasyonu sırasında da 1-1.5 yıllık bir geliştirme evresi olabilir.
TS1400 motoru da bu evrelerden geçti. 2017 Nisan ayı başlanan proje sonucu İlk ateşleme Haziran 2018'de yapıldı. Ama motor daha yeni uçtu. TS1400, bir TF6000 ya da bir TF35000 motoruna oranla çok daha basit bir motordu. En önemlisi de bu motorun bir benzerini zaten LHTEC800 olarak üretiyorduk. Þimdi sıfırdan motor yapıyoruz.

Detaylı cevabınız için teşekkür ederim.Bununla ilgili Mahmut Akşit'in bir röpörtajını dinlemiştim.3D printerlerle imal edilen parçaların özel kalıplarda üretilen parçaların belli bir yüzdesi kadar performans gösterebildiğini (atıyorum yüzde 70) söylediğini hatırlıyorum.Tüm bunları söylediklerinizle birleştirince kafamda şöyle bir tablo oluştu.Prototip üretim sürecinde 3D printerler kullanılacak ve ortaya çıkacak motor düşük performanslı olacak.O motorla yapılacak testler sonucunda tasarım dondurulacak ve seri üretim motorların üretiminde kullanılacak özel kalıplar üretilecek.Yani seri üretimde eklemeli imalatın kullanılamamasının tek sebebi yavaş olması değil aynı zamanda üretilen parçaların özel kalıplardan çıkan parçalarla aynı performansı gösterememesi diyebillir miyiz yanlış mıyım?

F110 motoru ayarinda bir motor cikacaktir

en önemli olan para 10 milyar dolar gerekiyor

TF6000 motoru 3 ile 5 milyar dolar  TF6000 motorundan büyük

uzun  fan dis  sayilari cok olacak

Bir aksilik çıkmazsa 3 sene sonra uçak üstünde bir prototip motor göreceğiz yani, doğru mudur hocam?

O kadar çabuk olmaz. Önce TF6000 yapılacak. Ondan elde edilen verilerle TF35000 işine başlanacak idi. 1.5 yılda ilk ateşleme motoru üretildikten sonra 4 yılda da ilk uçan motora ulaşırlar.
Bu da ; 1 + 1.5 + 4 = 6.5 yıl yapar.
Eğer ilk 1 yılı es geçip bugün TF35000 motor parçalarını üretmeye başlarlarsa 2028-29 gibi uçan motoru görebiliriz.

Bir aksilik çıkmazsa 3 sene sonra uçak üstünde bir prototip motor göreceğiz yani, doğru mudur hocam?

O kadar çabuk olmaz. Önce TF6000 yapılacak. Ondan elde edilen verilerle TF35000 işine başlanacak idi. 1.5 yılda ilk ateşleme motoru üretildikten sonra 4 yılda da ilk uçan motora ulaşırlar.
Bu da ; 1 + 1.5 + 4 = 6.5 yıl yapar.
Eğer ilk 1 yılı es geçip bugün TF35000 motor parçalarını üretmeye başlarlarsa 2028-29 gibi uçan motoru görebiliriz.

Güzel Haber, teşekkür ederim, bir beğeni ateşledim