TEİ MOTOR PROJELERİ

TEI Genel Müdürü Prof. Dr. Mahmut Faruk Akşit:

"TF-6000 serisi, ANKA-3 gibi ses altı ama radar görünmezliği, ısı izi az olan uçuşlar için ideal.

TF-6000'in çiftiyle eğitim uçağı yapmak isteyen müşteriler var yurt dışından. TF-10000 serisi daha çok süpersonik hızlara da cevap verecek. Bu da Bayraktar KIZILELMA gibi uçakları süpersonik hızlara uçurabilecek bir motor."


Aman hocam önce bir seri üretime girelim , kendimiz için bolca üretelim sonra para kazanırsınız...

Adama sürekli para ile baskı yapıyorlar. Maalesef kafası sürekli parada. Bir rahat bırakmadılar adamı. Adam deneysel çalışma yapıyor, para diyorlar. Protitip çıkartacak paralel çalışması lazım para diyorlar. Bir düşün abi şu adamın yakasında. Verin ne istiyorsa. Ülkenin 100 senelik savunma sanayi gelişimin mihenk taşı bu.

Adama sürekli para ile baskı yapıyorlar. Maalesef kafası sürekli parada. Bir rahat bırakmadılar adamı. Adam deneysel çalışma yapıyor, para diyorlar. Protitip çıkartacak paralel çalışması lazım epara diyorlar. Bir düşün abi şu adamın yakasında. Verin ne istiyorsa. Ülkenin 100 senelik savunma sanayi gelişimin mihenk taşı bu.

Prototip motorun uçması hakkında konuşurken bile oraya değiniyordu. Böyle kritik bir şirketin paradan söz etmesi... kabul edilir birşey değil. Para da para olsa. Atıyorum 1 milyar dolar verseler 5 sene TEİ Ar-Ge parası istemez. Sonra zaten kendi sermayesi ile devam eder. TEİ bu paraya Ar-Ge'yi yapar üstüne bir TEİ daha kadarlık  üretim kapasitesine ulaşır.

Yarısı yabancı firmaya destek olmak kolay değil o kadar. Önce TEI yi millileştirmek yada TR motor gibi yerli firma ile yola devam etmek gerek. Vereceğimiz ARGE desteğinin yarısı Amerikan firmasına verilecek. Hatta ARGE ile ortaya çıkan ürünlerinde satışından elde edilen paranın yarısı Amerikan firmasının olacak. En fazla karı yatırıma dönüştürürler oda er geç ABD firmasının kasasına eninde sonunda ya ayırdığında ya yeni ürünler arttığında girer. Düşünsenize helikopter motoru ANKA motoru satıyor TEI ve kazandığı paranın yarısı Amerikan firmasına ait. 

Üretilen motorların IP hakları devletimize ait. Karar mercii isterse motorun seri üretimini TRMotor üzerinden gerçekleştirebilir. Böylece motordan kazandığımız paranın yarısı GE'ye gitmez.

Yarısı yabancı firmaya destek olmak kolay değil o kadar. Önce TEI yi millileştirmek yada TR motor gibi yerli firma ile yola devam etmek gerek. Vereceğimiz ARGE desteğinin yarısı Amerikan firmasına verilecek. Hatta ARGE ile ortaya çıkan ürünlerinde satışından elde edilen paranın yarısı Amerikan firmasının olacak. En fazla karı yatırıma dönüştürürler oda er geç ABD firmasının kasasına eninde sonunda ya ayırdığında ya yeni ürünler arttığında girer. Düşünsenize helikopter motoru ANKA motoru satıyor TEI ve kazandığı paranın yarısı Amerikan firmasına ait.

O iş öyle değil Putty Abim. Sermayederler para koyduklarında hisseleri oranında koyuyorlar. Biz 1 koyacaksak onlar da 1'e yakın koyacaklar. Ayrıca bugüne kadar gelmemizde emeklerinin olduğu yadırganamaz ise onların para kazanmasından bize ne? Para da para olsa. Sanki herkes kapıya yığıldı da biz gümbür gümbür üretim yapıyoruz. İşte TUSAÞ ve Baykar arasındaki üretim farkını görüyorsunuz. TUSAÞ veya TEI öyle aman aman bir üretim hattına da sahip değil.

Ortada kar olduğunda da parayı zart diye çekemiyorsunuz.

TEI'nin kar etmek gibi bir önceliği olmamalı. Sürekli karını yatırıma çevirip daha da agresif büyümeli.

Zaten Trmotor'un yaratılmasının nedeni bu... Tabi Tei ile Trmotor arasında organik bir bağın olduğunu bilmeyen yok mesele Tei'nin ortağı ve çoğu teknolojiyi Tei'ye kazandıran GE bu ilişkiye  ne zamana kadar ses çıkarmayacak?
Ortak projeler olduğu sürece ses çıkarmaz ama ilerisi bilinmez...

TEI  nin  GE den bosanma vakti coktan geldi o zaman..kendi yoluna gitmeli.. yaptiginiz yorumlara gore ortaya cikan sonuc bu.

TEI  nin  GE den bosanma vakti coktan geldi o zaman..kendi yoluna gitmeli.. yaptiginiz yorumlara gore ortaya cikan sonuc bu.

TEI, GE sayesinde iyi iş yaptı. Bugün sivil havacılıkta pek çok projeye parça imal ediyor. TEI'yi bu şekilde tutup milli motorları tamamen TRMotor'a vermek daha mantıklı. Hatta gerekirse kendisine bir üretim tesisi bile açılmalı ve tüm askeri projeler TEI yerine direkt TRMotor'a verilmeli.

TEI, GE sayesinde iyi iş yaptı. Bugün sivil havacılıkta pek çok projeye parça imal ediyor. TEI'yi bu şekilde tutup milli motorları tamamen TRMotor'a vermek daha mantıklı. Hatta gerekirse kendisine bir üretim tesisi bile açılmalı ve tüm askeri projeler TEI yerine direkt TRMotor'a verilmeli.

GE'den boşanmak TEI adına kötü bir fikir, özellikle sivil pazar için konuşuyorsak. Boşanma olacaksa, bu talep karşı taraftan gelir bence, bizden gelmez o talep.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------

GE, PD-170 tipindeki pistonlu askeri motorlara ortak olmadı. Ortak olmadı derken, bu ifadeyi detaylandırmam lazım. TEI, PD-170 motorlarının GE markasının tescilli bir ürünü olmasını ve GE marka değerini arkasına alarak global pazarda satılmasını ve pazarlanmasını teklif etti. Düşünsenize, geliştirilmesi için tek cent bile harcamadığınız bir motorun, sadece kalitesine kefil olarak para kazanabileceksiniz. Bulunmadığınız bir alanda, yani dizel havacılık motorları alanında ürün aileniz olacak. Hem de kendiniz için ucuza edinebileceksiniz bu motorları.

Bu teklifteki apaçık avantajlara rağmen, teklifi kabul etmediler! PD-170 motoruna ihtiyaçları olmadığından değil, sırf bize destek olmamak için yaptılar bunu!

"Bizim teknolojimizle, Türkler zahmete girmeden askeri motorda yüksek kalite elde ediyorlar/etmek istiyorlar." diye düşünüyor GE. Bu duruma diş biliyorlar. Bence o askeri motorlardan kazanacakları parayı da umursamıyorlar. Umursuyor olsalardı o parayı, TEI'nin yaptığı PD-170 teklifine düşünmeden atlarlardı, Sadece yurt içine dönük üretimden değil, dış satışlardan da pay alabilirlerdi zira.
---------------------------------------------------------------------------------------------------

Bu nedenle bence GE, askeri milli motorların (TS-1400 buna dahildir) TEI bünyesinde üretilmesine de karşı çıkacaktır. Hoş, bence zaten biz de istemeyeceğiz bunu. GE'e ödenecek kâr payını geçtim, kaç adet askeri motor ürettiğimizin bilgisine zahmetsizce neden ulaşsın ki GE? Milli askeri motorların TEI bünyesinde değil, TRMotor bünyesinde ve tamamen yerli cihazlarla üretileceğini düşünüyorum. Bir ihtimal, - o da düşük bir ihtimaldir - TS-1400'ün sivil versiyonunu TEI üretir bence. Hepsi o.