HÜRJET Jet Eğitim Uçağı Projesi

TUSAŞ Genel Müdürü Mehmet Demiroğlu :

"Avrupa'da, Kuzey Afrika'da, Orta Asya'da, Türk cumhuriyetlerinde HÜRJET'imize ciddi talep var.

Onlarla görüşmelerimiz de epeyce ilerledi. Hatta okyanus aşırı diyebileceğimiz, epeydir görüştüğümüz, bir müşteriyle de ilerlemeler kaydediyoruz" dedi.

TUSAŞ Genel Müdürü Mehmet Demiroğlu:

"HÜRJET'in ikinci prototipi biraz daha iyileştirilmiş konfigürasyonda. Çünkü bir önceki prototipten öğrendiğimiz birçok ders var. Düzeltilmesi gereken yerler vardı.

Pilotlar da 'Evet bu daha güzel olmuş, uçak bizim istediğimiz uçağa daha da yaklaşmış.' diye yorum yaptılar. Güzel bir yorumdu. Bu ikinci uçağımız ama bir sonraki sene birkaç tane daha, ondan sonra 2026 itibarıyla inşallah Hava Kuvvetleri'mize eğitim uçaklarımızın teslimatını yapacağız. Onun için de var gücümüzle çalışıyoruz."

Acaba Türk Gripen'ini mi doğuyor ?

Kanat ucunda ki pylon bana uçağı tamamlama sitresinden ziyade yerli projeleri bir an önce layığı ile yerli uçakta deneme isteği gibi geldi. Göktoğan bozdoğan belki ramjet füze denemeleri filan. Tabi bunlar için AESA radarın konması. Sonra satha atılan modern mühimmatların bazıları mesela SDB ler su üstü saldırı füzeleri gibi hedef bilgisi iletilen modern mühimmatlar için layığı ile kullanılması. Hürjet oldu oluyo derken bir gün bir bakacağız Ramjet füze denemesi yapıyor. Bana öyle bir hissiyat geldi sanki bu uçak denenirken iş yapmaya başlayacak galiba
Birde ikinci uçağı kırmızı filan şenlikli boyamasınlar militarist renklerde boyasınlar.

Hürjet'in ikinci prtotipinin ilk rengi bence sim-siyah olsun, hem prototip olduğu bilinir, hemde çok bıçkın durur...

Bizim kuvvet neden sadece Türk yıldızları için 12 tane sipariş verdi anlamıyorum. Şimdi en az 60 adet eğitim versiyonu lazım, 40 adette muharip versiyonu desek 100 uçak olsa Tusaş gider 100 motor için çatır çatır pazarlık yapar. GE abd senatosuna baskı yapar "Kardeş ekmek yiyoruz önümüzde durmayın. " der.

Kanat ucu sağlamlar hakkında;

Biliyorum silah taşıma hususunu akla getiriyor ve heyecan yaratıyor, ve belki de orta vadede denenecektir de

AMA;

Gerek eğitim versiyonunda simülasyon podları için gerekse akrobasi versiyonunda renkli duman podları için bu salanlar orada olmalı ve denenmeli.

Jet temel ve lift için hava kuvvetlerinin ihtiyacı 60+40 olmak üzere 100 dür. 40 sayısını nereden biliyoruz ? Envanterden çekilmeden evvel lift eğitimine ayrılarak denenen f-5 sayısı 40 idi. Bunlar envanterden çıkınca t-38'lere işi yüklediler ama kuvvetin eli rahatsa Konya'ya ayrı bir lift filosu ister.
 İlaveten akrobasi ve test filoları içinde 20 eklersek hava kuvvetlerinin 120'yi geçmez.

Üstü deniz kuvvetleri be ihracat olarak eklenir.

Bizim kuvvet neden sadece Türk yıldızları için 12 tane sipariş verdi anlamıyorum. Şimdi en az 60 adet eğitim versiyonu lazım, 40 adette muharip versiyonu desek 100 uçak olsa Tusaş gider 100 motor için çatır çatır pazarlık yapar. GE abd senatosuna baskı yapar "Kardeş ekmek yiyoruz önümüzde durmayın. " der.

100 + adet f404 motorunu Türkiye'de üretmek için, GE ve ABD yönetimine başvurumuz var zaten. Tusaş CEO'su Demiroğlu, hem f404 hem de f110'lar için kongre onayı bekliyoruz demişti.

Bizim kuvvet neden sadece Türk yıldızları için 12 tane sipariş verdi anlamıyorum. Şimdi en az 60 adet eğitim versiyonu lazım, 40 adette muharip versiyonu desek 100 uçak olsa Tusaş gider 100 motor için çatır çatır pazarlık yapar. GE abd senatosuna baskı yapar "Kardeş ekmek yiyoruz önümüzde durmayın. " der.

100 + adet f404 motorunu Türkiye'de üretmek için, GE ve ABD yönetimine başvurumuz var zaten. Tusaş CEO'su Demiroğlu, hem f404 hem de f110'lar için kongre onayı bekliyoruz demişti.

Bizim yaş gurubunun ömrünün yarısı ABD Kongresi'nin vereceği kararları beklemekle geçti...
Ne zaman görüşülecek F-404/F-110 motor oylaması? Oval ofis, Dışişleri , Savunma Bakanlığı,kongre özel katibi nerede bu motor satış evrakları?
Bu kongre onay süreci ne aşamada? Süreç nasıl işliyor?

Hadi KAAN için yerli motor geliştiriyoruz laflarıyla kendimizi avutuyoruz da F-404 yerine bir yerli motor çalışması da yok...Motoru olmayan uçağın prototipini uçurup duruyoruz.

Bu bir tek bana mı saçma geliyor?
Önce motor işini bağlamadan uçak yapmak?
Bu bizim " kervan yolda düzülür" mantığı ile iş yapma tarzı bir yerlerde patlayacak.Gerçi Altay'da patladı ama görünen o ki hiç ders almamışız...

Hürjet için esasında rahatlıkla Rus rd33 motoru alternatif olarak kullanılabilir. Ama s400 aldık kafamıza caatsa yedik, başımızı derde sokmayalım diye düşünüyor olabilirler.

Hürjet için esasında rahatlıkla Rus rd33 motoru alternatif olarak kullanılabilir. Ama s400 aldık kafamıza caatsa yedik, başımızı derde sokmayalım diye düşünüyor olabilirler.

Anlatmak istediğim o değil Sayın HKY ; proje kararı alınırken uçak ve bu uçağa güç verecek güç sistemi çalışmaları aynı anda başlar YADA bu uçak için düşünülen güç sistemi antlaşması baştan yapılır...

Bizim projede ikisi de yok... Ne belli sayıda F-404 alım antlaşması ne de bu uçağa uygun yerli güç sistemi çalışması...
Şöyle bir durum olursa yani prototipte kullanılan motor tartışılan-güvenilirliği düşük bir motor olur da derim ki çok sayıda motor almak riskli diyebilirsin...
Ama bu F-404 motor kendini binlerce saat uçuşla kanıtlamış-güvenilir bir motor yani risksiz bir motor...

Bir de aynı müşkül duruma ALTAY projesinde de düşmüşüz başka bir projede aynı hatanın yine yapılması ilginç... Bile bile lades...

Uçak ; motorun etrafında şekillenir , ebat-güç vs parametreleri geçtim bunları birebir aynı motor bulsanız bile  motorun titreşim-ısı-yakıt tüketim değerlerindeki farklılık bile uçağın performansını baştan aşağı değiştirir......Bir motor seçimine göre tapılan tasarım "bu olmadı biz de RD33 takalım" ile olmaz...
KAAN 'da da aynı zorluğu yaşayacağız , göreceksiniz...