HÜRJET Jet Eğitim Uçağı Projesi

Özellikle darbe ve S-400 olayı sonrasında, savunma sanayisine adeta bir seferberlik emri verildi o nedenle bu kadar çok proje ve kısa süreli proje tarihleri verilmişti ancak Uk-Rus savaşı sonrasında devletin tehdit algısı bir miktar düştü.

Aynı anda 10 prototip ve alt parçalarını, aynı anda farklı test platformlarında, farklı iş gücü grubu kullanarak yüzlerce test yaparsanız, projenin ömrü kısa ama maliyeti çok olur yani asıl sorun eleman sıkıntısı ve para.

Pandemi dönemi, depremler ve ekonomik kriz nedeniyle projeler yavaşladı, en basitinden söylemek gerekirse, bitmiş projeleri bile seri üretime almakta zorlanıyoruz, çünkü bütçe yok.

Sn Ocak,
Bu söyledikleriniz hep mantıklı şeylerde, 2030'a kadar;
1. 23 milyar dolarlık 40 adet F16 ve 79 adet kit ve mühimmat siparişimiz var.
2. Aynı anda 5.6 milyar dolarlık EF2000 alacağız diyoruz.
3. En az tanesi 1.5 milyar dolara çıkacak 4 adet TF2000 destroyerinin saç kesimi var yakında.
4. Tanesi 500 milyon dolardan 7 adet daha I-Sınıfı inşası devam ediyor.
5. Toplam değeri 3.5-4 milyar dolar olan 6 adet Reis Sınıfı inşası devam ediyor.
6. En az 4 milyar dolarlık Milden projesinin ilk gemisi saç kesimi olacaktı yakında.
7. 2030'a kadar:  40 KAAN, 4 milyar dolar? Hürjet ??
8. Tanesi 20 milyona 250 adet Altay tankı inşası?  ~5 milyar dolar?
9. Gökbey helikopteri??
10. 39 adet T70 Blackhawk? Toplam sipariş 109 adetti.

Bunlara ve motor projelerine para lazım. 1 milyon limitli Kredi kartlarından 10bin TL almakla olacak şey değil bu.
Peki neye güvenip bu kadar projeye başlanıyor?

Üstad sen benden daha iyi biliyorsun ama kısaca açıklamak gerekirse;

1- Bağımsızlık isteği.

2- Ambargolardan bıkmış olmak.

3- Propaganda.

10 yıl önce ülke ekonomisinin iyiye doğru gideceği öngörüsü ile başlatılan pek çok proje günümüze geldiğimizde bütçe kalmadığı için yavaşladı.

Yanlış hatırlamıyorsam bu son savunma fonu için yıllık 1 milyar dolar gelir bekleniyordu, az para değil.

Kısacası Uk-Rus savaşının başlaması bizim için kurtarıcı oldu ve savaşın uzaması bizim lehimize, konjonktür bizi bir savaşa doğru itiyor ama umarım bir 5 yıl daha sıcak savaşa girmeden dayanabiliriz.

Konuya dönecek olursak Hürjet silahlı versiyonu mutlaka olmalı ve f-16'ların bir kısım yükünü devralmalı.

Tabii yine motor konusuna takılacağımız belli, o nedenle;

Çift TF-10000 motorlu yeni bir versiyon olacağı iddiamı sürdürüyorum bence Mugem üzerindeki maketler inandırıcı değil zaten az sayıda konuşlu olması bu konuda bir kafa karışıklığı olduğunu gösteriyor.

2030 değilde 2035 desek daha doğru

2024 GSMH  beklenti 1,3 Trilyon Dolar olacak.

2027 hedef  1,7 Trilyon dolar.

Türkiye'nin savunma ve güvenlik harcamaları yılda 45 milyar doların altına düşmeyecektir. Eğer dolar bazında GSMH artışı sekteye uğramazsa bu sayı her yıl 3-4 milyar dolar artabilir.

Yani önümüzdeki 10 yılı baz alırsak ve ortalamaya vurursak Türkiye yılda 7-8 milyar dolar silah alımına harcayabilir. 
2035 e kadar rahat 80 milyar dolar para harcarız askeri alımlara.

Bu silah alımları için bir kısmı karşı taraftan kredi kullanmak sureti ile borçlanılabilir bunu da unutmamak lazım. 

F16 Tedariği ve Modernizasyonu
EF-2000 Tedariği
Hürjet ve KAAN tedariği
TF2000 tedariği
İ sınıfı , Reis ve Milden tedariği
Altay tedariği
Diğer hava kara ve deniz araçları tedariği
Motor,radar,füze,bomba vesaire alt bileşen tedariği
Diğer deniz araçları modernizasyonu vesaire


10 yıllık bir programlama ile 80 milyar dolar harcanabilir.


Þunuda unutmayın mesela örnek verecek olursak bizim harcadığımız 80 milyar dolar ile Suudi Arabistanın harcadığı 80 milyar dolar arasında dağlar kadar fark olur ürün alma konusunda...

Ülkenin içinde dönen para sonuçta. Hatta daha da ötesi yarısına yakını da devletin bir cebinden çıkıp öbür cebine giren para. Türk özel sektörüne bile verilse ülke içinde dönecek para. Biraz ekonomik okuryazarlık anlamında kötü bir teselli ama ben öyle düşünüyorum ne yapayım

Peki neye güvenip bu kadar projeye başlanıyor?

Bazıları ötelenecek veya göstermelik adetlerde üretim yapılacak, el mahkum. Altay, bu konuda ilk adayım!

Olmazsa olmaz şeyler belli. Nedir bunlar? Her türden uzun menzilli füzeler ve hava platformları.

Proje maliyetlerini hesap ederken ürünün ömrünün en az yarısı kadar süreye yayılarak ihtiyacın üretilmesini esas olarak kabul edebiliriz. Böylece ikinci yarıda bir sonraki ürünün tasarlanması, önceki ürünün modernizasyonu ile geçerek sürdürülebilir bir sanayi yaratılmış olur.

Örneğin boran toplarını esas alırsak;

Bu ürünün kadro ihtiyacı 800 , planlanan kullanım ömrü 50 yıl olsun.

Bu durumda 500 top en az 25 senede üretilmeli ki iç tüketim ile bir sanayi kurulabilsin. Bu hesaba göre yılda yapılacak üretim sayısını 20 olarak buluruz. kiracağız kapasite bu kadar olmalı, daha fazla değil. Araya ihracat girerse bizim sıradan verilir; çok sayıda ihraç edilecekse üretim kapasitesi aynı esaslarla artırılır.

Bu bağlamda hürjet kullanım ömrünü 40 yıl ve millî ihtiyacı 200 kabul edersek. 20 yıl üretim yapabilmek için yılda 10 uçaklık bir kapasite ve alım bütçesi ortaya konacaktır.

Kirpileri hatırlayalım ; her yıl yaklaşık 100-150 adet arası alındılar ve az alınıyor diye çemkiriyorduk.Þu an geçen 15 yılda sayıları 2000'i geçti. Sürdürülebilir olarak ve yeni modellere de yükselterek üretebiliyoruz. İhtiyaç karşılandı hattâ Eski modellerini hibe olarak sağa sola vermeye bile başladık. Kendi envanterimizde sadece yeni modeller olacak şekilde ilerliyoruz.

İç piyasa tüketimi ile üretim bunu gerektirir.

altay da öyle. Ömrümüz vefa ederse orijinal planadki gibi 1000'e yakınsayan sayıda değişik modellerde altayı göreceğiz ama bu ilk seri üretim teslimatından sonra en az 20 yıl bandında olacak. İlk seri üretim tealimatı başlangıcı ise 18 ay sonra!!!

Sn. Mehmet75 bu hesabı neye dayanarak çıkartıyorsunuz? Hiç de doğru değil.

Bu hesap baştan bazı limitleri içeriyor. O da yıllık ihraç edebileceğiniz ürün sayısı ancak ve ancak ihtiyacınız kadardır. Yani 20 tane yıllık ihtiyacınız varsa, ancak 20 tane ihraç edebilirsiniz.

Bugün Baykar 250 adeti gibi adetlere hiçbir zaman ulaşamazsınız. Sizin dediğiniz hesapla olsaydı bugün Baykar ancak 25 tane satış yapardı yıllık.

Üretimin en önemli parçası verimlilik ve ölçeklemedir. Ölçekleyemediğiniz bir üretim hattınız var ise o ürün başarısı limitli olacaktır.

Baykar is a private firm has only one job. The major firms that i mentioned are -SAN brother and big state firms which are providing the main part of the national defence  industry.

Halbuki satır aralarında yazmıştım; ihracat eğer değecek miktarda yapılabilecekse, o zaman üretim kapasitesi de artırılır diye.

Sayıca ve çeşitle çok fazla ve farklı ürünler yapan koca koca firmalar her proje için savaş hâli ilân edilmiş gibi baştan maksimum miktarda üretim hattı inşa ederse ve iç tüketimi 3-5 senede tamamladıktan sonra da bu hattı ve personelini boş boş bekletirse batarlar.

Hürjet'in 2. Prototipi ilk uçuşunu gerçekleştirmiş.

https://x.com/TUSAS_TR/status/1856336002295439555?t=ZyNDoplNFNrT2siNYrHmwA&s=19