HÜRKUÞ PROJESİ

Hayırlı uğurlu olsun.Umarım uçuş testlerini kısa zamanda bitirip teslimat aşamasına gelir.Zira geciktiği her gün Hava kuvvetleri opsiyon KT-1'leri kesin siparişi dönüştürmeye daha çok yaklaşıyor.

Haberin Türkçe versiyonu:

TAI'nin milli imkanlarla tasarlayıp ürettiği eğitim uçağı Hürkuş 29 Ağustos sabahı gökyüzüyle ilk defa buluştu ve ilk uçuşunu başarıyla tamamladı. TAI'nin Kazan'daki tesislerinden Türk Hava Kuvvetlerinin izniyle 4ncü Ana Jet Üs Komutanlığı pistine geçen uçak sabah saat 07:33 'de havalandı. Yaklaşık 33 dakika havada kalan uçak saat 08:06 gibi başarıyla piste indi.
Hürkuş "Türk Başlangıç ve Temel Eğitim Uçağı Projesi" Savunma Sanayii Müsteşarlığı ile TAI arasında 2006 yılında imzalanan anlaşma ile yürürlüğe girdi. Bu çerçevede TAI'ye özgün bir eğitim uçağı prototipinin tasarlanması, geliştirilmesi, test ve doğrulamasının yapılması, üretiminin ve sertifikasyonunun gerçekleştirilmesi, ve sisteme ait teknik veri paketinin oluşturulması görevleri verildi. Uçağın milli ve uluslararası makamlardan sivil uçuş sertifikası almasına karar verildi.
Uçağın 3 versiyonu olacak.
Bugün uçan uçak Hürkuş'un birinci versiyonuna en yakını olacak ve sivil havacılıkta kullanılacak. İkinci versiyon için pilot kabini yeniden tasarlanacak ve ikinci uçakta pilot adaylarına başlangıç seviyesinde uçuş eğitimi verilecek. Üçüncü versiyonda uçağa çeşitli silah ve mühimmat ve bu silahların kullanımı için teçhizat ve yazılım yüklenecek. İkinci versiyonun gerçek olması için Hava Kuvvetleri Komutanlığı'nın bundan sonraki eğitim uçağı ihtiyaclarını Hürkuş ile karşılama kararı alması gerekiyor. TAI de KT-1T uçaklarının lojistik ihtiyaçlarını karşılamayı ve Hürkuş eğitim uçağının gösterge panelini KT-1T'yle uyumlu hale getirerek Hava Kuvvetlerinin işini kolaylaştırmayı umud ediyor. Gece ve gündüz görev yapabilen, öğretmen ve öğrenci pilotun arka arkaya oturduğu, 1600 beygir turboprop motorlu uçağın standart donanımında kabin basınçlandırma sistemi de bulunuyor.
Uçağın hazırlık süreci:
28 Haziran 2012'de hangardan çıkarılan uçağın Nisan 2013'te ilk uçuşunu gerçekleştirmesi hedeflenmişti. Bunun için uçağın gövdesinin sağlamlığı ve üzerine konulan sistemlerin beraber uyum içinde başarıyla çalıştığının denenmesi gerekiyordu. Denemeler planlanandan uzun sürdü çünkü hem TAI bu tip bir uçağı sivil havacılık standartları çerçevesinde ilk defa yapıyordu. Bu sivil uçuş otoritelerinin onaylarının beklenmesi anlamına geliyordu.
Kritik gün:
Bir yıldan fazla süredir sürdürülen çalışmalar yazın en sıcak günlerinde aynı zamanda en heyecanlı anları haline geldi. Motor çalıştırma ile belli bir aşamaya gelen testler uçağın yerdeki hareketlerinin incelenmesi ve aksaklıkların çözülmesi ile yeni bir şekil aldı. Uçağın pistteki sürati gittikçe arttırıldı ancak uçağın havalanma ihtimali olan sürate ulaşılmadı. Uçak daha önce uçmadığı için bu sürat hesaplarla belirlenmiş ancak deneyle doğrulanmamış durumdaydı. 25 Ağustos  Pazar günü yapılan pist denemelerinde uçak ilk defa 70 knot (129km/s) sürati aştı. Bu deneme öncesinde pilotun acil durumda uçaktan kurtulmasını sağlayacak fırlatma koltuğu ilk defa aktif hale getirildi. Bu denemede uçağın burnunun havalanma eğilimine girmesi ile kritik kararı verme anı geldi. Bu seçenekier uçağın havalanma isteğine karşı koyup onu yerde yürütmek ya da isteğe uygun davranıp uçağı göklerle tanıştırmak. Her ikisinin de kendisine göre avantaj ve dezavantajları olduğu değerlendirildi. Bu aşamadan sonra bir kaç deneme daha yapılmasına ve hiçbir sorun yoksa Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nden havalanmak için onay alınmasına karar verildi. Bu onay uçağın 29 Ağustos sabahı kontrollü bir şekilde havalanması anlamına geliyordu. Bu veriler ışığında TAI test pilotu Murat Özpala motora havalanma emriyle güç verdi ve uçak gökyüzüyle buluştu. İlk uçuş kuralları gereği iniş takımını kapatmayan uçağa KT-1T uçağı ve Atak helikopteri eşlik etti.

Videosu:

İşte test uçuşun özel detayları!

İlk uçuşta hangi parametreler takip edildi? En çok kim heyecanlandı? İşte Murat Özpala'nın gerçekleştirdiği Hürkuş'un ilk uçuşunun tüm detay Kokpit.aero farkıyla...

İşte test uçuşun özel detayları!
Foto Galeri için lütfen tıklayın.
TAI tarafından tasarlanan yerli eğitim uçağı Hürkuş bugün saat 07.33'te ilk uçuşunu Ankara'da gerçekleştirdi. Akıncı Hava Üssü'nden Test Pilotu Murat Özpala'nın kumandasında kalkan uçak, temel uçuş sistemlerini kontrolü ardından saat 08.06'da indi.

Toplam 33 dakika süren ilk uçuşun sorunsuz geçtiği öğrenildi. İnişte Murat Özpala'yı TAI çalışanlarının yanı sıra Genel Müdür Muharrem Dörtkaşlı, Savunma Sanayi Müsteşarı Murad Bayer ve Sivil Havacılık Genel Müdür Yardımcısı Haydar Yalçın ile Hava Kuvvetleri'nden üst düzey generaller karşıladı. Murat Özpala, havacılık gelenekleri doğrultusunda ıslatıldı.

HAVADA SAATTE 259 KİLOMETRE HIZA ÇIKTI

Hürkuş saat 07.06'da önce motor çalıştırdı. Yer testlerinin ardından uçak pist başına geldi. Akıncı Hava Üssü'nün pistinde koşturmaya başlayan Hürkuş, 100 knot yani saatte 185 kilometre hıza ulaştığında pistten kesilerek yükselmeye başladı. Testlerde planlandığı gibi Hürkuş 9 bin 500 feet (yaklaşık 3 bin 130 metre) yüksekliğe ulaştı.

İlk uçuşta herhangi bir sorun yaşandığında acil iniş yapabilmek için Pilot Özpala iniş takımları ve flapları toplamadı. İlk uçuş sırasında Hürkuş'un kumandaları, avionik olarak adlandırılan elektronik sistemleri ve hidrolik sistemleri kontrol edildi. Bu uçuş sırasında Hürkuş'a Türk Hava Kuvvetleri'nin eğitim uçağı KT-1 eşlik etti. Ayrıca uçağın kolunda, TAI'nin sistem tasarımını yaptığı ATAK T-129 Taarruz helikopteri de uçtu. Özel kızılötesi kamera sisteminden ATAK Hürkuş'un gökyüzüyle buluşmasının çekimini yaptı.

HANGİ KONTROLLER YAPILDI

-          Tırmanış oranı

-          Uçak sistemlerinin nokta kontrolleri (Telsiz, avionik sistemler çalışıyor mu, hidrolik, elektrik sistemlerinin kontrolü)

-          Trim sistemler. Trim nerede uçağı tutuyor?

-          Gaz kolu ayarları

-          9500 feette iniş simülesi

-          Yaklaşma hız ölçümleri

1200 VERİ YERDEN KONTROL EDİLDİ

Testlerin daha iyi takip edilmesi ve analizlerinin yapılması için TAI'de yaklaşık 2 milyon dolarlık özel bir 'Test Merkezi' kuruldu.  Uçaktan gelen 1200 veri, kuyruk kamera görüntüleri ve KT1 uçağından çekilen videolar bu merkeze 'telemetri' ile aktarıldı. Test merkezinde motor, gövde, uçuş sistemleri, elektronik sistem ve test verilerine analiz edecek uzman mühendisler görev yaptı. Bu sistemler daha sonra TAI'nin geliştireceği diğer uçaklarda kullanılacak.

Uçuş sırasında uçak en fazla saatte 259 kilometre hıza çıktı. Testler, TAI ve Akıncı kontrol sahasında yapıldı. İlk uçuşta KT-1'in Sorunsuz geçen 33 dakikalık uçuşun ardından Hürkuş kalktığı Akıncı Üssü'ne teker koydu.

İKİNCİ KOKPİT YOK

Uçakta sadece önde pilotun uçacağı kokpit mevcut. Test uçuşlarının ilerlemesinin ardından arka kokpitin de montajı yapılacak ve fırlatma koltuğu konulacak.

BÜGÜN TÜRK HAVACILIĞININ ZAFER BAYRAMI

TAI Genel Müdürü Muharrem Dörtkaşlı, bugün Türk Havacılık Sanayii'nin Zafer Bayramı olduğunu belirterek, "Hürkuş'u başarıyla uçurduk. Bundan sonra yoğun bir uçuş test programımız var. Hürkuş yüksek motor gücüyle farklı bir ürün olacak" dedi.

ÜÇ FARKLI MODELİ OLACAK

Hürkuş'un önce sivil eğitim modeli geliştirildi. Efsane Türk havacısı Vecihi Hürkuş'un adını taşıyan uçağın daha sonra askeri eğitim ile yakın hava desteği verecek silahlı modeli geliştirilecek. Saatte en fazla 574 kilometre hıza çıkabilen Hürkuş, 10 bin 577 metre irtifaya yükselebilecek. PT6 tipi pervaneli turboprop motora sahip uçağın havada toplam kalış süresi ise 4 saat 15 dakika.

Hava Kuvvetleri Komutanlığı, Hürkuş'a sipariş vermek üzere çalışmalar yaparken uçağın farklı modellerinin yurtdışına satış şansı da bulunuyor.

http://kokpit.aero/tai-hurkus-ilk-ucus-test

Hürkuşu uçuran pilotumuz..



Hanımefendi Vecihi Hürkuş'un kızı Gönül Hürkuş Þarman'dır..

Arkaya dikkat barış kartallarımızdan 2 tanesi görülüyor..

Pilot ucaktan oldukca memnun kalmis gibi konusuyordu

HÜRKUÞ pilotundan tam not aldı

29 Ağustos 2013 Perşembe 14:31
Pilot Özpala: "Uçak, mühendislerin hesapladığı gibi kumandalara çok güzel tepki verdi. 1600 beygirlik motor yüksek bir kalkış performansı sağladı"


ANKARA - Türkiye'nin ilk temel eğitim uçağı HÜRKUÞ'un test pilotu Murat Özpala, uçağın mühendislerin hesapladığı gibi kumandalara çok güzel tepki verdiğini, 1600 beygirlik motorun ise yüksek bir kalkış performansı sağladığını belirtti.

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AÞ'den (TUSAÞ) yapılan yazılı açıklamaya göre, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin eğitim ve silahlı hafif yakın hava desteği uçağı ihtiyaçları için TUSAÞ mühendisleri tarafından tasarlanıp üretilen HÜRKUÞ, Kazan tesislerinde bugün ilk uçuşunu gerçekleştirdi.

-33 dakika havada kaldı

HÜRKUÞ isminin 78 yıl aradan sonra yeniden göklerle buluştuğu belirtilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

"Sabah 07.30'da motor çalıştıran HÜRKUÞ, 07.35'te uçuş kulesinden gerekli izinleri aldıktan sonra havalandı. Toplam 33 dakika havada kalan HÜRKUÞ, 9500 feet yüksekliğe tırmanarak kumanda yüzeylerinin ilk kontrollerini tamamladı. Planlamalara uygun olarak tüm uçuşu iniş takımları açık olarak yapan HÜRKUÞ, başarılı bir iniş gerçekleştirdi."

Uçuşu gerçekleştiren TUSAÞ Test Pilotu Murat Özpala, uçağın mühendislerin hesapladığı gibi kumandalara çok güzel tepki verdiğini, 1600 beygirlik motorun ise yüksek bir kalkış performansı sağladığını ifade etti.

İlk uçuş, proje çalışanları, bazı devlet yetkilileri ve Vecihi Hürkuş'un kızı Gönül Hürkuş Þarman tarafından izlendi.

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce gerçekleştirilen denetlemeler sonucunda başlatılan test sürüşü, yüzlerce uçuş sonrasında Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının vereceği sertifika ile tamamlanacak. HÜRKUÞ, dünya satışları için Avrupa Sivil Havacılık Otoritesi (EASA) tarafından da sertifikalandırılacak.

http://www.dunya.com/hurkus-pilotundan-tam-not-aldi-201354h.htm

İniş ve Kalkışta T-129 da eşilik ediyor. Tebrikler TAI az zamanda büyük işler başardın

En anlamlı kare bu olsa gerek.

Hayırlı olsun. Kokpiti merak ediyorum. Görebildiğim kadaruyla HUD yok. Acaba neler var. Bakınız Süper Tucano kokpiti nasıl...

Bu normal versiyon askeri versiyonunda HUD tabiki olacak, kokpit tasarımı vs. tamamiyle farklı olacaktı zaten sanırsam.. Hatta kuvvetin ek KT-1 istediği, TAI'nın Hürkuş çözümü vs. sunduğu dedikoduları vs..