KAAN 5. Nesil Savaş Uçağı Projesi

Bence 3D ile olmaz bu iş. 3D nin yapacağı işi zaten titanyum döküm ile zorda olsa uğraşır bir metalurji firmasında yapabiliriz. Sonra o dökümün dövülmesi gerekiyor o tezgah kapasitesi bizde yok ben öyle anladım sohbetlerden. Biz bence onu daha yapamadık iptidai çözümler ile yetiniyoruz. Bu çözümler nedir? Daha çok bulkhead denen parça kullanılır ve uçağın ilk prototiplerdeki performans isterlerine uygundur yani mach 2 ile uçmayacaktır bu prototiplerle yada 4G yi geçmeyecektir.

Öte yandan, çok yüksek basınçlı presle parça basma konusunda da bildiğim kadarıyla ciddi ar-ge faaliyetleri yürütülüyordu.

https://www.erbakan.edu.tr/haber/universitemiz-ve-ktun-akademisyenlerinden-onemli-proje/3917

Muhtemelen ABD bu nedenle 3D yazıcıyı sattı. Bulkhead'leri klasik şekilde de yapabileceğimiz için... Bizi o kadar da hor görme derim, @putty!

Bu tangur tungur işler Türkleri durduramaz makineydi tezgahtı dökümdü bunları biz uğraşınca yaparız bence

Putty sence tusaş ürettiği bulkheadin dayanıklılığını test etmeden mi pilotu oturtup uçağı uçurttu ?

Titanyum deyince jetlerde sadece bulkhead bu malzemeden yapılmaz. Hangi ülke yapımı olursa olsun 4. veya 5.nesil olsun farketmez kanatlardaki kaburgalar da titanyumdur.

Yukarıda paylaşılan linkten anlaşıldığı üzere büyük parçaları vakum altında basıyormuş. Bu basınç yapan makine çok büyük boyutlara sahiptir, kaç tondur bilinmez ama bu bulkheadi de vakum altında basabileceğinin kanıtıdır.

ABD merkezli Sciaky şirketi, TUSAŞ'ın dünyanın en büyük metal elektron ışınlı 3 boyutlu yazıcısını sipariş ettiğini açıkladı. Söz konusu makine, 6 metre uzunluğundaki titanyum hava aracı parçalarını 3D olarak basabilecek. 3D Yazıcı, Milli Muharip Uçak (MMU) Projesi'nde kullanılmak üzere tedarik edildi. Edinilen bilgiye göre TUSAŞ'ın Kahramankazan'daki ana yerleşkesine kurulacak 3D yazıcı; 6 metre uzunluğa, 2 metre genişliğe ve 1.8 metre yüksekliğe kadar parça basabilecek. 3D yazıcı, büyük ölçekli kaynak işlemleri için hızla bir Elektron Işını Kaynakçısına (EBW) geçebilme özelliğine sahip./

Titanyumdan yapılır hafif ve çok dayanıklı olduğu için, aluminyum veya çelikten yapılmaz.

Bu özelliklere ek olarak, hatta daha öncelikli neden olarak ısıya dayanımı nedeniyle kullanılır diye biliyorum. Malum motor en fala ısınan parça.

Titanyumdan yapılır hafif ve çok dayanıklı olduğu için, aluminyum veya çelikten yapılmaz.

Bu özelliklere ek olarak, hatta daha öncelikli neden olarak ısıya dayanımı nedeniyle kullanılır diye biliyorum. Malum motor en fala ısınan parça.

Isıya da dayanıklıdır ama ana görevi uçağın tüm yük ağırlığını taşımaktır.
Motorun olduğu bölgedeki yüzey gövde kaplaması da alumniyum, yani özel markalı duralimin olur.
Hava alıkları duralimin, motorun olduğu bölgedeki yardımcı bulkheadler de duraliminden yapılır.
Ana 4-5 bulkhead tekerin olduğu bölgede olur, motor taraftakiler duralimin.

F-22'de 4 adet var.

F-35, F-22, Su-57 olsun hepsinin kemik yapısı benzerdir. KAAN'ın kemikleri de böyle olacak.
Yukarıda paylaştığım resim vardı F-35'in dualimin yardımcı bulkheadi.

 Bu da Su-57 ait.

MKE Ukraynadan 10 bin tonluk pres almıştı ve bunda Uçak parçaları da preslenecek şeklinde açıklama yapılmıştı.

 Ancak bizim üretim yönetimimiz 3b yazıcı ama belki seri üretim sürecinde pres kullanılabilir.

 Bu iş için 10 binlik pres yeter mi bilemiyorum.

Buradan F-35'e teşekkürler. Onun sayesinde Tusaş modern bulkhead yapmayı öğrendi. F-35'in sanayi kaybı, bizim için uçakların envantere girememesinden daha yıkıcı oldu.