KAAN 5. Nesil Savaş Uçağı Projesi

Birleşik Krallık  İsveç'le yeni savaş uçağı için görüşüyor
Birleşik Krallık  İsveç'le yeni savaş uçağı için görüşüyor

Financial Times gazetesi Birleşik Krallık'ın İsveç ile yeni bir savaş uçağının ortaklaşa geliştirilmesi için ön görüşmeleri yürüttüğünü yazdı.

Gazeteye konuşan kaynaklar pek çok ülkeye teklif götürüldüğünü Japonya ve Kore Cumhuriyeti'nin olası ortaklar arasında yer aldığını kaydetti.

Gazeteye göre Kraliyet subayları Hava Kuvvetlerinin ihtiyaçlarını karşılayan bir uçak konusunda son derece net. Hali hazırda Birleşik Krallık ABD ile F-35 programını yürütüyor. Almanya, İtalya İspanya ile birlikte Eurofighter Typhoon programında yer alıyor. Ülke aynı zamanda Türkiye'nin Milli Muharip Uçak programında görev aldı.

http://c4news.me/hXhq6

Acaba bu durum TF-X programını nasıl etkiler?Motor konusunda RR ile sıkıntı yaşanıyordu.

Birleşik Krallık  İsveç'le yeni savaş uçağı için görüşüyor
Birleşik Krallık  İsveç'le yeni savaş uçağı için görüşüyor

Financial Times gazetesi Birleşik Krallık'ın İsveç ile yeni bir savaş uçağının ortaklaşa geliştirilmesi için ön görüşmeleri yürüttüğünü yazdı.

Gazeteye konuşan kaynaklar pek çok ülkeye teklif götürüldüğünü Japonya ve Kore Cumhuriyeti'nin olası ortaklar arasında yer aldığını kaydetti.

Gazeteye göre Kraliyet subayları Hava Kuvvetlerinin ihtiyaçlarını karşılayan bir uçak konusunda son derece net. Hali hazırda Birleşik Krallık ABD ile F-35 programını yürütüyor. Almanya, İtalya İspanya ile birlikte Eurofighter Typhoon programında yer alıyor. Ülke aynı zamanda Türkiye'nin Milli Muharip Uçak programında görev aldı.

http://c4news.me/hXhq6

Acaba bu durum TF-X programını nasıl etkiler?Motor konusunda RR ile sıkıntı yaşanıyordu.

İngiltere bize TF-X projesinde destek verecekti proje bu şekildeydi, desteği keseceklerini sanmıyorum ama bizim TF-X projesinin sonu Hindistan'ın Tejas projesine dönmezse iyidir. Bizde TF-X'i bir kenara bırakıp bu elemanlara katılsak daha iyi olmaz mı?

İngilterenin İsveç ile uçak projesine girmesi ile TF-Xin ne alakası var ? Biz BAE Systems ile danışmanlık anlaşması yaptık. Adamlar para karşılığında mühendislik danışmanlığı sağlıyor. Bu BAE Systems ile TAİyi bağlar. İngilterenin İsveç ile anlaşması bu iki devletin farklı bir anlaşması. Kaldıki Kore Cumhuriyetide anlaşma içinde denilmişte kendi uçağını geliştiren Kore neden böyle bir projede yer alsınki bu bile bile kendi bacagına kursun sıkmaktır. Ayrıca İngilterenin Fransa ve Almanyanın içinde olmadıgı bir uçak projesinde olma ihtimalini düşük görüyorum. brexitten sonra İngiltere Avrupanın belli başlı ülkeleriyle aynı projelerde yer alarak arayı sıcak tutmaya çalışacaktır.

TF-X ortak bir proje değil ki. Sadece İngiliz şirketlerden destek anlaşması imzaladı hepsi bu. Fransız Dassualt'da yazılım desteği verecek mesela. Ayrıca TF-X yerine onların projesine katılalım düşüncesi çok yanlış. F-35 öyle bir projeydi ama adamlar işine gelmeyince nasıl tehdit ediyor görmüyor musun? TF-X kesinlikle gerçekleştirilmesi gereken bir proje. Zaten programda şu an bir sapma yok.

Birleşik Krallık  İsveç'le yeni savaş uçağı için görüşüyor
Birleşik Krallık  İsveç'le yeni savaş uçağı için görüşüyor

Financial Times gazetesi Birleşik Krallık'ın İsveç ile yeni bir savaş uçağının ortaklaşa geliştirilmesi için ön görüşmeleri yürüttüğünü yazdı.

Gazeteye konuşan kaynaklar pek çok ülkeye teklif götürüldüğünü Japonya ve Kore Cumhuriyeti'nin olası ortaklar arasında yer aldığını kaydetti.

Gazeteye göre Kraliyet subayları Hava Kuvvetlerinin ihtiyaçlarını karşılayan bir uçak konusunda son derece net. Hali hazırda Birleşik Krallık ABD ile F-35 programını yürütüyor. Almanya, İtalya İspanya ile birlikte Eurofighter Typhoon programında yer alıyor. Ülke aynı zamanda Türkiye'nin Milli Muharip Uçak programında görev aldı.

http://c4news.me/hXhq6

Acaba bu durum TF-X programını nasıl etkiler?Motor konusunda RR ile sıkıntı yaşanıyordu.

İngiltere bize TF-X projesinde destek verecekti proje bu şekildeydi, desteği keseceklerini sanmıyorum ama bizim TF-X projesinin sonu Hindistan'ın Tejas projesine dönmezse iyidir. Bizde TF-X'i bir kenara bırakıp bu elemanlara katılsak daha iyi olmaz mı?

Tejas her şeyi yerli ve milli olsun düşüncesi olduğu için başarısız oldu. TF-X konusunda ise böyle bir yaklaşım yok. İngiliz ve Fransız şirketlerden destek alınıyor zaten. Hintliler her şeyini biz yapacağız deyip başaramadıkları Tejas programı başarısız oldu.

Geçen aylarda İtalyan Leonardo şirketi de TF-X projesine katılabiliriz demişti mesela. TF-X konusunda devlet her türlü desteği verirse yani maddi olarak kaçamak yapmazsa proje hayata geçecektir. Hem F-35'de yaşanan gelişmelerden sonra maceraya kapılıp başka bir ülke ile ortak bir işe girilmez. Diyelim ki İsveç sözde insan hakları deyip Türkiye'den projeyi çıkarmak istese ne yapacaksın? Bu uçaklarla Kürtleri bombalayacaklar deyip satışı onaylamasa bittin. Kaybedilen on yıllarca yıl demektir bu. TF-X bana göre bu ülkenin en önemli projesidir. Ne yapılıp edilmeli ve hayata geçmelidir.

Diyelim ki İsveç sözde insan hakları deyip Türkiye'den projeyi çıkarmak istese ne yapacaksın? Bu uçaklarla Kürtleri bombalayacaklar deyip satışı onaylamasa bittin. Kaybedilen on yıllarca yıl demektir bu. TF-X bana göre bu ülkenin en önemli projesidir. Ne yapılıp edilmeli ve hayata geçmelidir.

Bu mantıkla gidersek sen insan haklarını çiğnedin, bilmem kimi vurdun yok sana yardım, ne yapıyorsan kendin yap diyebilir teknik destek verenler,  o zaman TF-X projesinide kendi imkanlarımızla geliştirelim. Farazi yaklaşım bunlar.

TF-Xi kendimiz geliştiremeyiz dostlar. Hayatında hiç tavuk öpmemiş horoz rüyasında atmaca kovalarmış. Biraz realist olun.O birkaç ülke bize destek olmasa yapamayız. Düne kadar F-16 tamir eden ülke idik. Bir anda 5. nesil uçak yapacak teknolojin yok. Bizde o teknoloji yok. Bizde bırakın TF-Xi yapacak teknolojiyi , o uçağın yere ilk temasını sağlayan iniş takımını yapacak teknoloji bile yok. Yok. Yok. Yok. Uçmayın. Zannediyorsunuz ki 1000 tane mühendisi bir odaya koyuyolar onlar bir hafta orda takılıyor sonra ebenin yeni doğmuş bebeği havaya kaldırması gibi teknolojiyi bulup çıkıyolar sanıyorsunuz. Yok olum bir dünya.

TF-Xi kendimiz geliştiremeyiz dostlar. Hayatında hiç tavuk öpmemiş horoz rüyasında atmaca kovalarmış. Biraz realist olun.O birkaç ülke bize destek olmasa yapamayız. Düne kadar F-16 tamir eden ülke idik. Bir anda 5. nesil uçak yapacak teknolojin yok. Bizde o teknoloji yok. Bizde bırakın TF-Xi yapacak teknolojiyi , o uçağın yere ilk temasını sağlayan iniş takımını yapacak teknoloji bile yok. Yok. Yok. Yok. Uçmayın. Zannediyorsunuz ki 1000 tane mühendisi bir odaya koyuyolar onlar bir hafta orda takılıyor sonra ebenin yeni doğmuş bebeği havaya kaldırması gibi teknolojiyi bulup çıkıyolar sanıyorsunuz. Yok olum bir dünya.

İstenilirse yapılır. %100 yerli olmasın, fikri hakları bizde saklı olsun yeter. Paraya bakıyor bu iş. Doğru planlamaya bakıyor. Ve yetenekli kadrolara.

Biraz kopya, biraz özgün, biraz hazır parça ve savaş jetimiz.

Ama durum şu, işler inanılmaz yavaş ilerliyor. Bu proje 2010 aralıkta açıklandı ki daha da önce yapılmaya başlanmalıydı.

2010 sonunda başlayan projede tek prototip yok. Kavramsal tasarım felan filan geçelim. Bunun zor bir iş olmadığı belli. Sadece güçlü bilgisayar ihtiyacı var.

Demem şu ki tusaş bu işe ciddiyet katmıyor. Ciddi bir çalışma göremiyorum. Sürekli tarih erteleniyor.

Diyelim ki İsveç sözde insan hakları deyip Türkiye'den projeyi çıkarmak istese ne yapacaksın? Bu uçaklarla Kürtleri bombalayacaklar deyip satışı onaylamasa bittin. Kaybedilen on yıllarca yıl demektir bu. TF-X bana göre bu ülkenin en önemli projesidir. Ne yapılıp edilmeli ve hayata geçmelidir.

Bu mantıkla gidersek sen insan haklarını çiğnedin, bilmem kimi vurdun yok sana yardım, ne yapıyorsan kendin yap diyebilir teknik destek verenler,  o zaman TF-X projesinide kendi imkanlarımızla geliştirelim. Farazi yaklaşım bunlar.

Gönül ister ki tamamen kendi imkanlarımızla geliştirelim ama Türkiye 4. nesil savaş uçağı bile üretmemiş bir ülke. Bu tecrübesizlikle kalkıp her şeyini biz yapacağız, hiç destek almayacağız dersek belki yine yaparız ama bu uçak 2030'larda değil 2040'larda hizmete girer. En az 10 yıl ötelersin böyle bir durumda. ABD bile F-35'i tek başına üretmiyor. Bir sürü ortak var. EuroFighter Tyhpoon bile kaç ortakla geliştirildi ki bu uçak 4.5 nesil bir uçak. TF-X'ten sonra hizmete girecek olan 6. nesil insansız jetleri belki tek başımıza yapacak yeteneğe geleceğiz ki kuvvetle muhtemel lakin bugün TF-X için aynı şey geçerli değil maalesef. BEA System, Dassault ile şimdiden anlaşmalar imzalandı. Leonardo'nun da katılması ihtimali var. CEO'ları yakından takip ediyoruz, katılabiliriz demişti. Her ne olursa olsun şu anda Avrupa'da 5. nesil bir savaş jeti için resmileşmiş tek program TF-X programı ve 2019'daki IDEF'de çok daha net bilgiler hatta görüntüler görebiliriz.

TF-Xi kendimiz geliştiremeyiz dostlar. Hayatında hiç tavuk öpmemiş horoz rüyasında atmaca kovalarmış. Biraz realist olun.O birkaç ülke bize destek olmasa yapamayız. Düne kadar F-16 tamir eden ülke idik. Bir anda 5. nesil uçak yapacak teknolojin yok. Bizde o teknoloji yok. Bizde bırakın TF-Xi yapacak teknolojiyi , o uçağın yere ilk temasını sağlayan iniş takımını yapacak teknoloji bile yok. Yok. Yok. Yok. Uçmayın. Zannediyorsunuz ki 1000 tane mühendisi bir odaya koyuyolar onlar bir hafta orda takılıyor sonra ebenin yeni doğmuş bebeği havaya kaldırması gibi teknolojiyi bulup çıkıyolar sanıyorsunuz. Yok olum bir dünya.

İstenilirse yapılır. %100 yerli olmasın, fikri hakları bizde saklı olsun yeter. Paraya bakıyor bu iş. Doğru planlamaya bakıyor. Ve yetenekli kadrolara.

Biraz kopya, biraz özgün, biraz hazır parça ve savaş jetimiz.

Ama durum şu, işler inanılmaz yavaş ilerliyor. Bu proje 2010 aralıkta açıklandı ki daha da önce yapılmaya başlanmalıydı.

2010 sonunda başlayan projede tek prototip yok. Kavramsal tasarım felan filan geçelim. Bunun zor bir iş olmadığı belli. Sadece güçlü bilgisayar ihtiyacı var.

Demem şu ki tusaş bu işe ciddiyet katmıyor. Ciddi bir çalışma göremiyorum. Sürekli tarih erteleniyor.

ABD, F-22 projesini 80'lerin sonunda başlattı ve ilk uçak envantere 2005 yılında girdi. Keza F-35'te de sürekli gecikmeler yaşandı. Bu tür yüksek maliyetli ve yüksek mühendislik gerektiren projelerde ertelemelerin olması çok ama çok normal. Onu bunu geç. Airbus ve Boeing yolcu uçağı projelerinde bile erteleme yaşayabiliyor. Çok daha spesifik ve komplike bir 5. nesil jette olacak, olabilecek ertelemeler çok normal. SU-57'nin bile sözde 2015'te envantere girmiş olması lazımdı ama 2019'dan önce böyle bir şey görünmüyor ki yine ertelenmesi olası olabilir.. Bu ülkeler uçak yapımı konusunda bizim fersah fersah önümüzde üstelik.  Onlar bunları yaşarken bizim her şeyi belirttiğimiz tarihte yapmamız gerçekçi olmaz.