Yerli Güç Grubu Projeleri...

Bizim savunma sanayii projelerimizin en temel sorunu maddi imkansızlık, siyasi sorunlar ya da ambargolar değil, öngörü yeteneği yetirince gelişmemiş üst kademedeki yöneticilerdir.

+1

Çok doğru!

Öngörüsüzlüğün karşılığı Türk milleti teriminolojisi ile "Kervan yolda düzülür" deyimidir...

Aynı şeyi ALTAY projesi içinde söylemiştik , Altay projesi başladığı an  motor geliştirme projesi de başlayacaktı ...

Bir proje başlıyor , aklı başındakiler diyor ki "Efendim bu tankın , uçağın motoru Türk değil , bu işi nasıl çözeceksiniz?" Hatta Tayyip Erdoğan bile Altay tankını ilk gördüğünde bunun motorunu yapabiliyor muyuz? diye sordu... Aklı çalışan da sorar zaten .

Bizimkilerin cevabı ise hep aynı ve hazır , çok zekiler ya ; " Efendim motoru Alman ; motoru Amerikan ama savunma sanayi ürünlerine bakarsanız her şeyi kendi yapan ülke yok ki...Amerikalılar bile İsrail yapımı tanklarında aktif savunma sistemi  , İsveçliler Saab uçağında ABD motoru kullanıyor"

EEE be kardeşim ABD'nin, İsveç'in, Avusturalya'nın  ambargo yeme ihtimali var mı da sen bu aptalca örnekleri veriyorsun...

MMU projesi ilk ortaya çıktığında (2011) bütün forumlarda akla gelen ilk soru bu uçağın motoru ne olacak oldu. Bazıları F110 motorunun en azından ilk aşamada kullanılmasını önerdi(2012-2013). Ve yıl oldu 2019 motor oldu F110. Daha geçen Mahmut F. Akşit hoca "Gökbey'in motoru Gökbey projesi ile birlikte başlamalıydı, motorun olgunlaştırma testi çok uzun sürecek 2025 gibi seri üretimi başlayacağız" dedi.
Ey forumdaş bu cümleleri niye yazdın diye soracak olursanız söyleyeyim. Bizim savunma sanayii projelerimizin en temel sorunu maddi imkansızlık,siyasi sorunlar ya da ambargolar değil, öngörü yeteneği yetirince gelişmemiş üst kademedeki yöneticilerdir. Öyle ki Altay Tankı ve motoru, Fırtına Obüsü'nün motoru, Deniz Karakol uçağı ve en sonunda Milli Muharip Uçağı'nın motoru gibi konuş konuş bitiremediğimiz projeler öngörüsü yeterince gelişmemiş yöneticilerin bizlere armağanıdır!. Zaten 2023 yılında hangardan çıkması planlanan uçağın motorunu 2019 yılında seçerek eşi benzeri olmayan bir proje planlamışız, yetmemiş gibi birde motoru en iyi şekilde yapabilecek ve yığınla teknoloji transferi yapacak şirketin ayağına Arap bozuntularını sarmışız. İşte yazmış olduğum bu örnekleri sadece rüyalarınızda görebileceğinizi sanmayınız. Hatta hiç motor üretmemiş bir şirketin 1500 beygir gücünde,5000Newton\Metre tork değeri olan bir motor yapmaya kalkması da sadece rüyalarınızda görebileceğiniz bir şey değildir.
TÜM FORUMDAÞLARA SAYGILAR...

+1

TUSAÞ Motor Sanayii Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Prof. Dr. Mahmut Faruk Akşit: "Tank, Gemi ve Savaş Uçağı Motoru Üretebilecek Bilgi ve Teknolojiye de Sahibiz"

"Bu pistonlu motorlar tarafında hatta daha da ileri gideyim, pistonlu motorların iyice büyük ve ağır, dizel olanları var gemilerde kullanılan. Bizim bunları da yapabilecek know-how'ımız var. Jet grubuna girdiğiniz zaman, türbinli motorların jet grubunun çekirdek motor denilen bir kısmı vardır; motorun asıl güç üreten kısmı. Bunu ürettikten sonra ufak tefek değişikliklerle ister jet motoru olarak, ister helikopter motoru olarak, ister gemi motoru olarak kullanabilirsiniz. Bunları hatta Hürkuş gibi pırpıra da dönüştürebilirsiniz. TS1400 motorumuzda 1400-1500 beygir sınıfındaki bütün bu güç ihtiyaçları için dönüşümü yapabilecek ve devletimizin ihtiyaçlarını karşılayabilecek yeteneği var TEI'nin. Yani biz TS1400'ün arkasına bir güç türbini ekleyip bunu da dişli kutusu vasıtasıyla pervaneye aktardığımızda Hürkuş'un uçmasını rahatlıkla sağlayabilir yani Hürkuş'a da güç verebiliriz. Bunun dışında bu know-how'a sahip olan bir şirket olarak, TEI olarak daha büyüklerini yani savaş uçağı motorlarını, Milli Muharip Uçağın motorunu, gerekirse, ihtiyaç olursa; yahut gemi motorlarını, -bunlar da büyüktür, bunlar da jet motorudur- MİLGEM'in motoru mesela 25 Mw gücünde bir jet motorudur, çok az kişi bilir bunu. Böyle büyük gemilerimizin motorlarını da savaş uçaklarımızın motorlarını da hatta bir ara sıcak bir konuydu biliyorsunuz, milli yolcu uçağımız vardı, bölgesel yolcu uçağı; hatta bunun motorunu bile üretecek know-how'a şu an itibariyle artık TEI sahiptir ve devletimiz görev verdiği takdirde bunlardan herhangi birini üretebilir. Bu sadece devletimizin bize vereceği görev ve öncelik meselesi haline gelmiştir şu an itibariyle."

Kısaca diyor ki Her türlü motoru yaparız...Yeter ki şunu  , şunu üret desin bize devlet...

Yaparsın da ; nekadar zamanda istenilen evsaftaki motoru yapabilirsin? Bir de onu söylese hoca!
Yıllardır motor üretmiş Ruslar hala "izdeliye 30" motorunu Su57'ye kalifiye hale getiremedi.
Daha radyal akışlı iki kademeli ilk motorumuzu yeni yaptık. LHTech benzeri ise, Yaklaşık 90cm boyunda 70cm çapında bir motor.
TFX için yapmaya çalıştığımız motor yaklaşık 460cm boyunda 120 cm çapında eksenel akışlı yüksek by-pass özellikli 12+ kademeli turbofan bir motor. Bunun üzerindeki her kademede sıcak ortamda çalışan ve ebat olarak çok daha büyük bıçaklar var. Önünde henüz yapmadığımız bir fan var. Bunların imalatı daha zor ve performansının ne olacağı belli değil. Mutlaka yapabilecek teorik bilgi var da ; uygulamada kanlı canlı motoru ne zaman görebiliriz? Onu da söylese! Sonra bu motorlar 1980'li yılların motoru. Artık "variable by-pass" motorlar çıkıyor. Teknolojiyi yakalayabilecekmiyiz?
Deniz motorlarından bahsetmiş hoca! Milgem motoru 25MegaWatt demiş. Bizim ts1400 1MegaWatt. Aradaki güç ve ebat farkı ortada.
1000 HP lik dizel motoru yapabiliyoruz da, bizi bırakın dünyanın hiç bir ülkesi 1500 HP motoru MTU gibi küçük ve verimli üretemiyor.
Kurbağanın gözü patladıktan sonra suyu dereye getirmenin bir faydası olmaz.
Bu motor işi, şu anda zamana dayalı bir iş. Beklemeye tahammülü yok TFX'in!
Fazla gaza gelmemek lazım bence!

"Tank motoru yaparız" demiyor Hoca. "Pistonlu gemi motoru ile türbinli gemi motoru yapabiliriz" diyor. Ayrıca, "F110 ayarında turbofan motorunu hemen yaparız." da demiyor.

Güç farkına bakıp yanılmayın Sayın Yaşar. Gemiler için türbinli motor yapmak, F110 ayarında turbofan motor yapmaktan kolay.

Tıpkı gemiler için pistonlu motor yapmanın, tanklar için MTU ayarında motor yapmaktan kolay olması gibi bu da. Onu kısa sürede yapabiliriz, sonuçta Ukrayna bile yapabiliyor.

MTU+Renk güç paketi ile GE F110 gücündeki turbofan motoru bu işin "ikiz tepeleri"! Hemencecik oluverecek işler değil.

Ha, bir de sıvı hidrojenle çalışan roket motorları var, ama o bizim için acilen çözülmesi gereken bir sorun değil.

F-110 yapsınlar , yapan mühendislerin isimlerini Çanakkale Anıtına yazalım... F-110  parçalarını 1000 yıldır üretiyoruz...İsmi T-110 olsun biz bu motoru yaparız...

Kimsenin 40 binlik Variable bypass turbofan motor beklentisi yok 30 sene içinde...Zaten 5.nesil uçak motoru beklentimiz de yok ilk aşamada... Zaten İsmail Demir yüz kere söyledi:" MMU,bloklar halinde üretilecek , ilk bloklar 5.nesil olmayacak"

Benim tahminim

1.aşama 100 adet yerli F-110 motorlu 4.5 nesil av-bombardıman uçağı  MMU-Block 1    2030-2035
2.aşama 150 adet yerli 5.nesil stealth motorlu  av-bombardıman uçağı  MMU-Block 2    2035-20......

...Bizim savunma sanayii projelerimizin en temel sorunu maddi imkansızlık,siyasi sorunlar ya da ambargolar değil, öngörü yeteneği yetirince gelişmemiş üst kademedeki yöneticilerdir...

Bazılarının Amerika' yı yeniden keşfetmesi gerekiyordu! Zaten bu işler hep öyle olur... Dünyanın en akıllısı olduğunu zannedersin belki ama diğerlerinden farkın olmadığı er geç ortaya çıkar.

Bir takım öğrenme metodları vardır. Deneme yanılma yoluyla öğrenme bunların en ilkelidir. Halbuki bunlar daha öncesinde tecrübe edilmişti. Milli siyaset geliştirdiğinde ambargo yiyeceğini önceden bileceksin. Bunlar tecrübeyle sabittir... Yani Amerika' yı bir daha keşfetmeye hiç gerek yoktu. Belki de milli politika geliştirmek zorunda kalacaklarını kendileri de tahmin etmemişti. Çünkü düzenle hesaplaşıyorlardı ve Kemalist düzeni yıkma hedefiyle iktidara getirildikleri için hiç bir ambargonun muhatabı olmayacaklarını düşündüler. Ama hayat insana öğretir... Hiç tahmin etmediğimiz insanlar bile milli siyaset gütmek zorunda kalabiliyor.

Özetle, ambargo yiyebileceklerini hiç düşünmediler. O nedenle motor geliştirmek veya kritik teknolojilere para yatırmak gibi hedefleri olmadı. Zaten serbest pazardan istedikleri zaman alabileceklerdi. Hazırda alabileceğim ürün varken, yenisini geliştirmek için niye zaman harcayayım ki! demek ki kazın ayağı öyle değilmiş.

"Tank motoru yaparız" demiyor Hoca. "Pistonlu gemi motoru ile türbinli gemi motoru yapabiliriz" diyor. Ayrıca, "F110 ayarında turbofan motorunu hemen yaparız." da demiyor.

Güç farkına bakıp yanılmayın Sayın Yaşar. Gemiler için türbinli motor yapmak, F110 ayarında turbofan motor yapmaktan kolay.

Tıpkı gemiler için pistonlu motor yapmanın, tanklar için MTU ayarında motor yapmaktan kolay olması gibi bu da. Onu kısa sürede yapabiliriz, sonuçta Ukrayna bile yapabiliyor.

MTU+Renk güç paketi ile GE F110 gücündeki turbofan motoru bu işin "ikiz tepeleri"! Hemencecik oluverecek işler değil.

Ha, bir de sıvı hidrojenle çalışan roket motorları var, ama o bizim için acilen çözülmesi gereken bir sorun değil.

Sn merzifonlu,
Tabiiki gemi için türbin yapmak daha kolay olacaktır. Sonunda gaz türbini gemi motoru, bir çeşit şaft bazlı turbo jet motor. Bizim ts1400'ün çok daha büyüğü sayılır.
Tabii bu büyüklükten dolayı yüksek ısıl ortamda bıçaklardaki deformasyon oranı da daha yüksek olacaktır.
Gemiler için pistonlu motora gelince Tülomsaş bu konuda uzman firma aslında. Lisans altında Lokomotif motoru yapıyor zaten. Tülümsaş, 1800 HP ve 2500 HP lik ilk gemi dizel motor imalatına da başlıyor.
https://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/turkiyede-gemi-motoru-uretimi-13-yil-sonra-yeniden-basladi-20041670

Türk savunma sanayii şirketleri aşağıdaki habere göre Ukrayna'nın Motor Sich firmasının %25 hissesini Teknoloji Transferi karşılığı satın almış.
Enteresan bir olay ! Eğer haber doğruysa.
https://asiatimes.com/2020/12/turkey-ukraine-forging-strategic-depth-in-the-black-sea/

Quote:
Thus Turkey is funding the research and development work in Ukraine to develop advanced engine technologies; Turkish companies have acquired a quarter of the shares of Ukrainian engine manufacturer Motor Sich, along with terms related to the transfer of know-how; Turkey is open to co-production of its famed combat drones in Ukraine. 
Unquote