A400M PROJESİ

Ayrıca TAI ABD'den aldığı F-16 parçalarını birleştirilmek için kurulmadı.

Aslında TAI tam olarak bu amaçla, bir TUSAÞ ve General Dynamics ortak girişimi (Joint Venture; JV) olarak kuruldu. Zaten ilk adı da buradan geliyor: TUSAÞ Aerospace Industries. TUSAÞ bir yandan kendi faaliyetlerine devam etti, TAI ise F-16 montaj ve kısmî imalatını gerçekleştirdi. Zaman içinde diğer projelerde de TAI yer aldı: SF-260D ve CN-235 gibi. Ama o projeler ortak girişim değil ortak üretim idi. Sonra da zaten TUSAÞ, Lockheed Martin (eski General Dynamics)hisselerini 2004'te satın aldı ve TAI - TUSAÞ birleşti, aynı şirket oldu.

Yapma Orko, sadece F-16 montajı iç,n fabrika kurulur mu? O zaman adını Türk F-16 Montaj Fabrikası gibi birşey koyarlaardı hiç olmazsa.
Amaç belliydi: Türk havacaılık sanayini yeniden hayata geçirmek.

Türk havacaılık sanayini yeniden hayata geçirmek.

İşte o iş için kurulan şirket TUSAÞ'tı. TUSAÞ 1973 yılında kuruldu.

TAI, Önce Proje kapsamında, F-16'ların TÜrkiye'de üretimi için ABD ile birlikte kuruldu. Bu yüzden TAI'nin genel müdürü 2004-2005'e kadar bir ABD'li, Jerry Jones idi. F-16 üretimi için kurulan tesislerde, diğer ihalelerde seçilen araçlar için de üretim yapıldı: CN-235, SF-260D, Cougar vb gibi.

TEI de aynı TAI gibi F-16 projesi için doğdu, ancak süreç içinde uçak motor sanayiinin merkezi oldu:

Ulusal bir proje olan F16 uçaklarının F110 motorlarının montaj ve test kabiliyetlerinin oluşturulması, uçak motor üretim teknolojisi transferi, uçak motor parçası üretim kabiliyetinin kazanılması ve ülkemizde kalıcı bir uçak motor sanayii oluşturulması amacıyla kurulan TEI

http://www.tei.com.tr/yeni/hakkimizda-sirketProfili-sirketProfili.asp

2005 yılında TUSAÞ, TAI'deki Lockheed Martin hisselerini satın aldı ve iki şirket birleşerek "Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Þ."yi kurdu.

Başka bir deyişle TAI, "TUSAÞ Aerospace Industries"den, 100% milli "Turkish Aerospace Industries"e dönüştü. Genel müdürü de Muharrem Dörtkaşlı oldu.

TUSAÞ tarihçesi: http://replay.waybackmachine.org/20030618090507/http://www.tusas.com.tr/tarihce.htm

Ne yani, F-16 üretiminden sonra TAInin kapısına kilit mi vurulacaktı?

vurmak üzereydi üretim bittiğinde savunma bakanı buna birçok kez vurgu yaptı

Ne yani, F-16 üretiminden sonra TAInin kapısına kilit mi vurulacaktı?

F-16 projesi 1999 yılında sona erdi ama 2005'e kadarki 6 senede TAI'nin kapısına kilit vurulmadı. Ama TAI bir yere de gidemedi, parça montajından ve çok kısıtlı mühendislikten başka. Çünkü TAI milli bir şirket değildi. Ne zaman TUSAÞ TAI'deki LM hisselerini aldı ve şirket ulusal bir şirket oldu, o zaman işler değişti.

1999 - 2005 arası sıkıntıları Murad Bayar da, Vecdi Gönül de Muharrem Dörtkaşlı da sık sık dile getirmiştir.

F-16 projesinin hemen ardından yanlış hatırlamıyorsam 2000 yılında ilk kez TAI'ye gitmiştim.. Işıkları dahi yanmayan dev holler, çıt çıkmayan, çalışmayan makinalar.. Çok üzücü bir görüntüydü..

ben de 2002 yazinda taide staj yaptim, sabiha gokcen arge binasinda. 3 katli binanin bodrum kati, yaklasik yarisi bos kutuphane, iki kati da kubiklerle dolu sozde arge merkeziydi. Kubiklerin yaklasik 1/3u bostu. A400m ile ilgili neredeyse tum arge (biz oradayken acil durum cikis kapisi tasarlaniyordu) bir elin parmaklarini gecmeyen bilgisayarlar uzerinde yapiliyordu, unigraphics ve catia ile. Yaklasik 1 ay boyunca benim calistigim departmanin en onemli isi, cn235 test ucus verilerinin excel'e aktarilmasi ve yine excelde grafiklerinin cizilmesiydi. simdiki hali ile fersah fersah fark var. tarif etmek mumkun degil. Ama soyle bir anektod vereyim: bir sure once bir vesile ile portekizli bir havacilik ve uzay muhendisi arkadisimi oraya goturdum bir toplanti icin. 1 saat surecek toplaanti 3.5 saat surdu ve arkadas (ki kendisi nasa jpl kokenli) ayrilirken "hic bu kadar hevesli ve profesyonel bir ekip gormemistim" dedi. "hem kendileri yapiyor hem kendilerini yonetiyorlar demisti, tai ekibinin bahsettigi hayal kurdugu konular elemani afallatmisti.

Bunlarin hepsi 2004 devriminin sonucudur.

Ama soyle bir anektod vereyim: bir sure once bir vesile ile portekizli bir havacilik ve uzay muhendisi arkadisimi oraya goturdum bir toplanti icin. 1 saat surecek toplaanti 3.5 saat surdu ve arkadas (ki kendisi nasa jpl kokenli) ayrilirken "hic bu kadar hevesli ve profesyonel bir ekip gormemistim" dedi. "hem kendileri yapiyor hem kendilerini yonetiyorlar demisti, tai ekibinin bahsettigi hayal kurdugu konular elemani afallatmisti.

Bu bahsettiğin şeyler hakkında biraz ayrıntıya girebilir misin ? Ne tür konularda hayalleri varmış TAİ ekibinin merak ettim açıkcası.

Güzel diyorsunuz da, F-16 projesi bitmeden diğer projeler başlamıştı zaten.