Türk İnsansız Savaş Uçağı Projesi (MİUS)

Tabiki kolay ve düz yoldan yapabilceğimiz hava hava görevi bvr füzeleri üzerine kurgulanır

İtdalaşı yaptıracak yapay zeka henüz kimsede olduğunu sanmıyorum.


Bırakın hava hava füzesini atmasını düşman sahasında stand off (görüş ötesi mühimmat )atsın yeterli

Som j sbd kuzgun vesair..


İtdalası bitmez ama siha lar uzun süre bu yetenekten yoksun bir biçimde harekatlarını sürdürüceklerdir.

Malum

Biz en düşük seviye olarak

stealth görünümü kazandırmak için nelerden feraget edicez onu düşünelim

İnsansız savaş uçağının it dalaşı yapmasını bekliyorsunuz ancak Yunanistan ile yaptığımız it dalaşları bildiğiniz ebelemece tarzı oyunlar. Görüş içi kısa menzilli füzelerin bile 15-20 km olduğu günümüzde gerçek bir çatışma ortamında düşmanın 100 metre arkasından yapışıp takip etmemize gerek var mı?! Merak ediyorum böyle bir mücadele sonunda vuruş en son ne zaman oldu?

Bana çok gerçekçi bir durum gibi gelmiyor. Hatta yüksek manevra kabiliyetiyle arkasındaki uçağı vurabilen füzelerle it dalaşında takip eden olmanın dahi çok bir avantajı kalmamış sanki.

Gökdoğan füze projesi, tahmini menzil 65 km deniyor. İnsansız savaş uçağına koy 2 tane uzun menzilli yerli füze, hedefi görür görmez atsın geriye dönsün. Vurursa eyvallah vuramazsa bidahaki sefere. 2 saniye 3 saniye falan çok önemli değil.

Bu arada 2 saniye olayına değinmek istiyorum örnek olarak haberleşmeyi sağlayan uydumuz yer ile senkronize sabit bir yörünge olan yaklaşık 35.000 km gibi uzak bir konumda olsun. Işık hızı saniyede 300.000 km ve uydu ile yer arası mesafe kaynaklı gecikme 0.25 saniyeyi aşmaz. Demek ki gecikme işlemci ve bilgisayarların tepki süreciyle alakalı ki bu gecikme her halukarda oluyordur.

Sn Ace,
Signal latency olayında bir kaç kademe var anlaşılması gereken:
1. 36000km x 2 =72000 km (sinyalin gidiş gelişi) bu 540 mili saniye ediyor eğer uydu tam kafanızın üzerindeyse.
2. Process gecikmesi. Sinyallerin yer aletleri tarafından analizi, kodlarının çözülmesi , tasdiki,
3. Hardware gecikmesi. Kullanılan aletlerdeki elektronik devrelerdeki gecikmeler.
4. 1 nolu gecikme daha da büyük olabiliyor eğer uydular dünyanın öbür tarafından sizi görüyorsa. 36000km lik yörünge "geosynchronous " yörünge ve siz tam altındaysanız bu mesafede. (Uydu Alaska üzerinde olabilir ama hala Türkiye'yi görür.)
2 ve 3 nolu gecikmeler minimum 1.65 saniye tutuyor.
Konuyu iyice incelerseniz benim söylediğim 2 saniyenin iyimser olduğunu anlayacaksınız. Boş konuşmuyorum. Olayın tekniğine vakıf olarak konuşuyorum. Kafanızdan 0.25 saniye hesapları gibi basit hesaplar yapmayın. Açın iyice inceleyin lütfen.
En son da bir inceleyin ABD hala neden çözememiş bunu? Kendi ihalarını Afganistan'da hala neden ABD den kontrollü olarak havadayken kullanırlarken , iniş ve kalkışı Afganistan'daki üsteki personel yapıyor?

Yaşar hocam, neden abd yapay zekayı halledemedi dediniz anlayamadım. Bu teknolojinin çıkış yeri zaten abd. Ve şu an adamlar uçaklardan tutunda, 4 ayaklı, insansı robotlara kadar bu işi götürdüler.

En yakın, bayraktar tb 2 bile yer desteksiz otomatik iniş ve taksi yapıyor.

Bu gün hava araçlarında 2 temel sensör var biri radar, diğeri ıır kameralar. Günümüzde eğer füzeler bu sensörlerle uçak kovalaya biliyorsa insansız bir uçakda 3 boyutta 360 derece kaplaması olan radar ve ıır sensörler ile rahatlıkla  hava muharebesi yapar.

İnsanlı uçaklarda hedefi pilot direk olarak nadir görerek atış yapıyordur artık. Sensörler görüyor, pilota simge olarak gösteriyor, pilot da atış yap diyor.

Bu gün bi f 16 yı, f 35 i zaten bilgisayar uçuruyor. FLY BY WİRE. Pilot sadece yapmak istediğini tuşlar, lövye v.s ile bilgisayara aktarıyor, o da uçağı uçuruyor.

Hatta şuan otomobillerde gaz pedalı, fren pedalı vs. telleri kalktı. Hepsi elektronik kumandalı.

Þu an tesla araçlar bile otonom gidiyor. Kaldı ki araba uçakdan ortam olarak daha karmaşık bi kullanıma sahip.

Yapay zeka ne yapar, örneğin bi su 35 in manevra taktiklerini kaydeder. Bunları sınıflandırır anlamlandırır ve bunlara karşı manevra oluşturur. Yada, kara angajmanında sam etkisini simüle ederek, yaklaşma manevralarını belirler. Ama komut anlık olarak yine merkezden insanda olacaktır.

Zaman gecikmesine takılmayın, bu uçaklar bire bir anlık olarak kumanda edilmez. Abd kaç bin km den predatörü nasıl uçuruyorsa bunlarda öyle uçar. Yeter ki seyrüsefer yeteneği gps gibi engellenebilir bir veriye dayalı olmasın.

Sn Alpars ,
Ben sinyal gecikmesini problem olarak görmüyorum. Bu günkü füze teknolojisi ile BVR kabiliyetli Aesa radarlı bir jet siha hele stealth ise sinyal gecikmesine takılmaz. Görevini tam olarak yapar.
Ben bu gecikmeyi yok kabul edip "hava-hava" savaşı ki yakın savaş hatta it dalaşı yapma sevdasında olanları uyarmak için yazıyorum.
Yapay zeka da ABD herkesin önünde. Ama yapay zeka nedir? Her türlü olasılığa karşı proğramlanmış ve cevabı hazır bir zeka kümesi proğramıdır. Yapay zekacık var. Ama bir pilotun her türlü Olaya karşı gösterdiği milyonlarca reaksiyonunu İçeren bir yapay zeka henüz yok. Ama olacak.
Otomobil demişsiniz. Tek bir düzlemde iki nokta arasında hareket eden bir düzeneğe belli sensörlerden alınan bilgiler ile karşı komut veren bir mini bilgisayar bunlar. Uçak ta 3 boyutlu çok hızlı ve çok yönlü bir hareket , artı , bir korunma, kaçma, hücum etme parametreleri var. Bunların hepsini koordine etmek için pilotu yok sayabilmek henüz mümkün değil.
Bakın olmayacak demiyorum. Ama henüz mümkün değil. Þu anki yapay zekacık pilota yardıma ve onun işini kolaylaştırmaya Yarıyor. O kadar.

Sn Yaşar hocam,

Zaten programlama konusunda sıkıntı yok. Hava araçlarının her türlü verileri uçuş esnasında kaydedildiğinden, yeterli algoritma ve yazılım dilleri de mevcut olduğundan, hava araçları yönetimi konusunda sıkıntı yok. Sıkıntı kendi kendine öğrenmede. Burada bilgi depolama ve algılayıcılarda sıkıntı yok fakat uygulama dili ve algoritmalar henüz yetersiz. fakat bu yetersizlik bence aracı uçurup görev yaptırmakta değil, ortam değişikliklerine ayak uydurmada sıkıntı çıkarır diye düşünüyorum. Mesela dolu ile karşılaşan uçağın hız azaltması gibi bir kuralı kendisinin çıkarım yapması gibi. Yada belli coğrafya da f22 nin tarih ve konum düzeltmesi yapamadığından otonom uçuşdan çıkmış olması gibi.

Bence araba sürmek uçak uçurmaktan daha zor. Çünkü etrafta daha fazla değişken, belirsizlik ve bunların tekrar sayısı daha fazla. Dediğiniz gibi iki nokta arası dümdüz ve herşey garanti standart olsa evet kolay ama maalesef fiziki şartlar çok bozuk. Bu nedenle de kara araçlarıda aslında 3 boyutlu yaşayan araçlar. İniş, çıkış, yatış, viraj var oğlu var. Yağmuru, karı, Sis i, Trafik ışığı, yayası, hız sınırı v.s v.s.

Yapay Zeka Pilotu İt Dalaşında Yendi

Yukarıdaki yazımda bahsettiğim; it dalaşı, füzeden kaçabilme gibi manevraları yapacak ve bir pilottan daha iyi reaksiyon veren yapay zekaya doğru gidiyoruz. "Daha çok uzun zaman var" sözümü geri almam gerekiyor. İnsanoğlu bu işi de başarmış.
https://www.c4defence.com/Gundem/yapay-zeka-pilotu-it-dalasinda-yendi/10594/1

Yapay Zeka Pilotu İt Dalaşında Yendi

Yukarıdaki yazımda bahsettiğim; it dalaşı, füzeden kaçabilme gibi manevraları yapacak ve bir pilottan daha iyi reaksiyon veren yapay zekaya doğru gidiyoruz. "Daha çok uzun zaman var" sözümü geri almam gerekiyor. İnsanoğlu bu işi de başarmış.
https://www.c4defence.com/Gundem/yapay-zeka-pilotu-it-dalasinda-yendi/10594/1

Hep diyorum şimdiden başlanmalı ama herkes daha erken diyor. Önümüzdeki yapay zekalı bir gelecek deniz hava kara artık yapay zeka olacak. Þimdiden en azından çizimler yapılmalı projeler hazırlanmalı insansız tank İnsansız zırhlı araç veya İnsansız küçük ve orta boyda savaş gemileri. Hem daha az maliyetli sadece uzaktan kumanda edilecek.

Olmadı İnsansız bir bot yapsak önüne Aselsan yapımı 30 mm Muhafız olsa, arkasına da 2x cirit ve 2 adet omtas koysak alın size hafif devriye botu.

Orta seviye içinde aynı şekilde ama sadece 2x adet Atmaca koyacağız bence hem biraz daha ucuz hemde maliyetlerden kaçınırız. İlerde vls eklenmiş halı olur.

Yapay Zeka Pilotu İt Dalaşında Yendi

Yukarıdaki yazımda bahsettiğim; it dalaşı, füzeden kaçabilme gibi manevraları yapacak ve bir pilottan daha iyi reaksiyon veren yapay zekaya doğru gidiyoruz. "Daha çok uzun zaman var" sözümü geri almam gerekiyor. İnsanoğlu bu işi de başarmış.
https://www.c4defence.com/Gundem/yapay-zeka-pilotu-it-dalasinda-yendi/10594/1

Ya zaten bu aslında hiç şaşılmayacak bir durum. Zaten kaska monteli nişangahlar ve geniş açılı hatta tam tersine bile atılan kızılötesi güdümşü wraam füzeler çıktığında bir sorun kalmadı ki.

Mesela bugün gerekli yazılım olsun, F-35 insansız olarak it dalaşı yapabilir.

Nasıl mı ?



Þu fotoda uçağın sol yanak kısmındaki ufak cam AN/AAQ-37 EO DAS sisteminin 6 sensöründen 1 tanesidir. Sağ ve solda 2'şer'den 4 ön ve arkada 1'er olmak üzere toplamda 6 sensör var.

Bu sensörler devamlı çalışarak bir 360 derecelik balon içine alıyorlar. Düşman savaş uçağı bu balona girer girmez algılanıyor ve ters tarafta bile olsa f-35 füzeyi otomatik atıp hedefi vuruyor. Sistemin menzili pek bilinmiyor ancak bilmem kaç kilometre öteden atılan bir balistik füze boyutunda hedefi tespit edebiliyor. Büyük ihtimal ki ben bunu görmüştüm bir yerde savaş uçaklarını da 40-80 km civarı tespit edebiliyor.

Yani ben F-35'i radarda tespit edemesem bile yanına yaklaşırım kobra manevrası yaparım uçar kaçar kızılötesi ile vururum diyen uçaklara kötü bir haberim var ki sen bu uçağın en kör açılarından biri olan arka en köşeden bile girsen Eodas senin güzel bir fotonu çekecektir. Kaldı ki o açıda eots'da var. Birde şöyle bir olayda var. Bu sistem eots ile birlikte ve radarın sar modu ile birleşip müthiş bir tarama modu var.

Mesela atıyorum oyunlarda olur ya tek tuşa basarsınız çevrede neler var tak tak tak çıkar. Aynen buda öyle çevresinde atılan tank topu mermisini bile tespit edebiliyor. Kaldı ki bu uçak havadayken , top atayım roket atayım ne bileyim, balistik füze atayım vs. hemen tespit eder sdb'yi üstüne yollar kilometrelerce ötede olsan bile.

-------------------------------------------------

Þimdi geri dönelim insansız hava araçlarına , teknoloji buralara gelmişken jet motorlu stealth bir iha'nın en önemli ihtiyacı, feda edilebilirse dönerek çalışabilecek 40 km menzilde uçak tanıyabilecek biri altta biri üstte görev yapacak irst. Ha atıyorum çift ai-45tl motorlu stealth aesa radarlı bir baykar mius-2 olur , geniş iç silah istasyon hacmi olan vs. işte ona bu f-35 deki gibi yine daha küçük versiyonlu bir versiyonu olması yeter.

Zaten mach 1-1.5 da uçup böyle bir sisteme sahip bir stealth sihayı vurmak kolay değil. Tek sorun şurada , yapay zekaya hangi hedefi vuracağı hangisini vurmayacağını öğretmek.  İşte bu gelişmesi biraz zaman alacak bir şey , çünkü sistemin ufak sivil uçaklarla askeri uçakları ayırt etmesi lazım. Hani yine büyük sivil yolcu uçaklarını tespit eder. Ama ufaklar biraz sıkıntı bence.

Tabi bununda çözümü var, iff verici ve alıcılar mesela, yada muharebe tehlikesinde bölgeyi sivil uçuşa yasak bölge ilan etmek gibi veya, bu uçakların 200 km uzağında uçup karar verici modda bekleyen bir mini awacs uçağı olması vs. gibi. Ama mesela iff vericisi çalışmayan bir sivil iş jeti fır hattınıza girdiğinde gidip bozdoğanı kafasına çakarsa adamın size sorun olabilir. Tabi diğer yönden bakarsan stealth olmayan hedeflere karşıda sorun değil bunlar, zaten siha'nın radarı onları çok önceden tespit edip sınıflandıracaktır.

Yani fırsat var önemli olan bu şeyleri istemek üstüne çalışmak vs.

Skywolf hocam   uçak motorlarının itme gücü için     Ibf (libre-kuvvet) değerini kN (kilonewton)çevirirken
224.808943  ile çarpıyorduk değil mi?

Þunun için sordum;

AI-222-25F / AI-322F  serisi Ukrayna turbofan motorlarının gücü 4200 kgf olarak geçiyor . Bunu ibf'ye çevirirsek 224.808943 ile çarparsak 9.440 ibf ediyor.

Bu Mius için zayıf bir güç değil mi? Mius için bu motor mu düşünülüyordu?

Skywolf hocam   uçak motorlarının itme gücü için     Ibf (libre-kuvvet) değerini kN (kilonewton)çevirirken
224.808943  ile çarpıyorduk değil mi?

Þunun için sordum;

AI-222-25F / AI-322F  serisi Ukrayna turbofan motorlarının gücü 4200 kgf olarak geçiyor . Bunu ibf'ye çevirirsek 224.808943 ile çarparsak 9.440 ibf ediyor.

Bu Mius için zayıf bir güç değil mi? Mius için bu motor mu düşünülüyordu?

Þuradan çevirebilirsin.
https://www.ontrol.com.tr/node/239