Türk İnsansız Savaş Uçağı Projesi (MİUS)

iyi trollemiş... :-)  :-)

Odtü'nün konuyla ilgili çalışmalarından bir örnek daha.Çoğu zaman olduğu gibi Nafiz hocayı işin arkasında görmek şaşırtmadı.Bu çalışmalar ne zaman sanayiye aktarılıp projeye ve ürüne dönüşür heyecanla bekliyoruz.Umarım fazla uzun sürmez.


ÇOK DİSİPLİNLİ TASARIM OPTİMİZASYONU İLE DÜÞÜK RADAR
İZİNE SAHİP MUHARİP İHA KONSEPT TASARIMI

Çakın, Uğur
Yüksek Lisans, Havacılık ve Uzay Mühendisliği Bölümü
Tez Yöneticisi : Prof. Dr. H. Nafiz Alemdaroğlu
Ocak 2018, 54 sayfa

Bu tezde, muharip insansız hava aracının (MİHA) çok disiplinli tasarım
optimizasyonu için bir metodoloji geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Optimizasyon
çalışmasının şu andaki aşamasında aerodinamik, ağırlık kestirimi ve radar kesit alanı
(RKA) izi gibi üç disiplin ele alınmaktadır. Amaç fonksiyonları olarak, maksimum
menzil ve minimum RKA izi kullanılmaktadır. Pareto-optimal çözümleri üretmek
için çok amaçlı parçacık sürü optimizasyonu (ÇAPSO) yöntemi uygulanmaktadır.
Oluşturulan MİHA geometrilerinin aerodinamik katsayılarını elde etmek için yüksek
doğruluğa sahip bir aerodinamik analiz aracı SU2 kullanılmaktadır. Burada,
hesaplama zamanını kısaltmak için Multivariate Adaptive Regression Splines
(MARS) yaklaşımıyla aerodinamik sonuçlar için bir meta model oluşturulmaktadır.
Yapısal ve sistem ağırlıkları istatistiksel ağırlık denklemleri kullanılarak
hesaplanmaktadır. Hava aracı menzil hesabı, aerodinamik katsayılar ve tahmini
toplam ağırlık kullanılarak yapılmaktadır. RKA izi değerleri, karmaşık nesnelerin
RKA'sını tahmin etmek için fiziksel optik yaklaşımın bir uygulaması olan
POFACETS kodu yardımıyla hesaplanmaktadır. Burada, hesaplama süresini
azaltmak için RKA sonuçlarının meta-modeli oluşturulmuştur. Bunların sonunda,
tasarım aracının kapasitesinin bir örneği olarak MİHA dış geometrisinin
viii
optimizasyonu belirlenen amaç fonksiyonları için tasarım aracı kullanılarak
yapılmıştır. Çok disiplinli tasarım optimizasyonu sonucu bulunan Pareto-optima
sonuçları çalışma sonunda verilmektedir.

İnsansız savaş uçağı için Baykar'ın konsept tasarımları

En alttaki Boeing'in tasarımı daha güzel görünüyor.

3.5 tonluk İnsansız hava savaşçısı icin Saatte 900 km hıza sahip Ukrayna "Ivchenko-dan turbojet Al-25TL motorunun gelistirilmis  versionu Al 25TLT motoru düsünülüyor.



https://defence-ua.com/index.php/statti/9221-yak-turechchyna-za-dopomohy-ukrayiny-stvoryuye-zbroyu-maybutnoho

12.000 metre irtifa , 5 saat uçuş, 900 km/s hız (mach 0. 1 ton yük kapasitesi.  Þu an envanterdeki mühimmatların hepsine yakınını kullanabilecek bir iha. Hız ve irtifa olarakta eğer gövde içi silah istasyonu , ve ram boyasına sahip olacaksa yeterli. Bünyesinde mutlaka makul bir aesa veya standart taramalı radarı ile aa kapasitesi'de olacaktır.

Ben bu iha'nın fazla pahalı olacağına imkan vermiyorum. anka-s'in bile 6-10m dolar olduğu piyasada yüksek sipariş oranı yakalarsa eğer, 15-20 m euro arasında olacağını düşünüyorum. Ki bu paranın büyük kısmı şirketler yerli olduğundan gerek şirketten gerek çalışandan alınan vergiler, elektrik, su vs. gibi yollarla geri devlete de dönecektir. Çünkü ülkemizde vergi oranı yüksek. Ben bu rakamın birim fiyatın yarısı veya buna yakın olacağını düşünüyorum.

Sırf bu motordan 500+ üretim vaadi verilmiş. Böyle bir sayı olabilir mi ? Olabilir. Eğer denilen özelliklerde ve denilen fiyat oranında olursa neden olmasın.

Birim fiyatını (yüksek üretim adetlerinde) 15 milyon euro olduğunu farzedelim keza motorda yarı yerli ve ucuz ukranya motoru.

5. nesil bir uçak en az 80-90 milyon euro.  Ne eder 6 adet Baykar Mius 1 5. nesil eder. Yani 100 adet F-35 almak yerine 600 adet baykar mius yapabilirsiniz vergileri vs düşünce bu fiyat 50 F-35 parasına kadar iner bence.  Peki bu kadar iha'ya ihtiyaç var mı ? Valla coğrafya böyleyken kökü'de bizdeyken neden olmasın. Hatta daha fazlası bile olabilir.

Ama böyle bir iha filosunu işletmek için çok başka şeylere ihtiyacımız var. Günümüzdeki anlayışla bu kadar iha'yı kullanmak ve tam verim almak zor . Peki ne yapabiliriz.

1-) Yardımcı İha Konsepti ;

Dediğim gibi böyle bir filo sadece muharip ihalar'dan oluşmaz. bir kısmının'da belki aynı belki ayrı konseptler şeklinde ama farklı amaçlı olmalı. Bunlardan en göze çarpanı Havada yakıt ikmal, menzil uzatıcı (röle) versiyonu, awacs , istihbarat versiyonlarıdır.



Mesela gövde içi silah bölmesi varsa eğer buraya yakıt ikmal modülü, awacs modülü, sinyal dinleme ed/et modülü gibi bir konseptte olması fayda olabilir. En önemli kabiliyet röle yani menzil uzatıcı modülü sanki şu anki anka-s'lerinde böyle menzil uzatma kabiliyeti olduğunu hatırlıyorum ancak bu kabiliyetin tüm ihalarda veya en azından yakıt ikmal ve awacs ihalarda ve buna ek f-16 özgür ve mmu'da olması lazım. Yani bu +200 km menzil ve +100 km mühimmat menzili ile gps'siz 500 km etki yarı çapı demektir.

2-) Genişetilmiş kullanım alanı:

Bu gibi bir uçağı sadece hava kuvvetlerinde kullanmak biraz hata olur . Daha önce bahsettiğimiz yöntemlerle bu gibi bir uçağı eğer  ki anadolu ve trakya'dan kaldırırsak çok ciddi bir uçak gemisi güç çarpanımız olur. Yine maliyeti etkin olduğundan ve tonaj olarak hafif bir uçak olduğundan gerekli modifikasyonlarla lhd'lerden bile daha kısa pistlerden kalkabileceklerinden sadece siha taşıyacak pistli lst/lpd boyutlarında low cost uçak gemileri bile olabilir.

3-) Uygun Mühimmat Geliştirilmesi :

Evet bu gibi bir uçak som-j taşır ve bu büyük bir güç çarpanıdır. Ancak bu gibi bir iha ile maksimum derin darbe menzili için bu uçağın dahili silah istasyonuna sığabilecek 1 ton'a yakın 300-500 km menzilli som-er tarzı bir mühimmat geliştirilmesi ve bunun rf veri bağı ve aktif radar güdümlü başlıklarının olması , bu uçağın hem anti gemi hemde seyir füzesi kabiliyetinin maksimum seviyede olması demektir. Ayrıca ülkeye yönelecek herhangi tomahawk klasmanında bir seyir füzesi saldırısının atıcı su üstü platforma satürasyon saldırısı ile  önlenebilme ihtimali demektir.

4-) Bölgesel Konumlandırma (gps) Sistemi'nin Kurulması :

Bu tarz ihalar son operasyonda görüldüğü üzere yüksek elektronik harpten etkilenebiliyor. O yüzden uzak menzillere atış yapmayacağı daha yakın menziller için kullanılması gerektiği zamanlarda , uydu kontrolü şart. Ancak yedi yirmi dört geniş bir alanda kullanmak için gps şart. E bunun kontrolü sizde değilse ne kadar güvenileceği malum. O yüzden yerli bir gps sistemi yapılması şart.

Bu konu'da proje var , ismi bkzs, 6 uyduyu kapsıyor. tahminim sınırlardan 1600-2000 km'lik öte  bir alanı kapsayabilecektir. keza hintlilerin 7 uydulu sistemi o koca hint toprakları + 1600 km'yi kapsıyor. Ancak bu proje için uydu'yu yerli üretmemiz lazım . Bu kabiliyet üzerinde çalışmalar var ne durumdayız bilmiyorum. Ayrıca muhtemelen uyduları fırlatmak için bir araç lazım bizim ufa'dan bile yükseğe bırakabilecek uzay aracları gerekiyor yanlış bilmiyorsam. Buda biraz tam bağımsız bir sistemin olmayacağı anlamına gelir ki bu yine de şart.

5-) Mmu ve F-16'larla tam uyum :

İşte en önemli konulardan birisi daha. Ne kadar ihamız olsa'da yine bir süre normal savaş uçaklarına sahip olacağız. Bu tarz sihalar hem tek başlarına görev yaptıkları gibi mevcut savaş uçakları ile görev yaparlarsa çok daha faydalı olabilirler. Peki bunlar nasıl faydalar  Savaş uçağı röle kabiliyeti sayesinde , 2-3 adet mius'u kontrol eden bir mmu/f-16 tehlikeli bölgeye girmeden 200 km geriden havadan yere ve havadan havaya' angaje olabilir ki mühimmatların menzilleri düşünülünce bu daha'da artar. Savaş uçağını tehlikeye atmadan çok daha ileri menzillerden  tespit ,teşhis ve imha kabiliyeti sağlar. Bu sadece mmu'da değil f-16 özgür ilede sağlanmalı düşüncesindeyim.


Eğer bu kabiliyetleri kazanırsak cidden hava kuvvetlerimiz ve ordumuz etkinliğini çok yükseklere çıkarır. Bu tarz bir gelişme uzun menzilli aip denizaltılar ve bunlardan atılabilen her türlü harp başlığını (konvansiyonel ve nbc) taşıyabilen gezginlerle perçinlenirse ülkemizin bağımsızlığı oldukça perçinlenir kanaatindeyim.

Tabi ihracat başarısı da cabası.

12.000 metre irtifa , 5 saat uçuş, 900 km/s hız (mach 0. 1 ton yük kapasitesi.  Þu an envanterdeki mühimmatların hepsine yakınını kullanabilecek bir iha. Hız ve irtifa olarakta eğer gövde içi silah istasyonu , ve ram boyasına sahip olacaksa yeterli. Bünyesinde mutlaka makul bir aesa veya standart taramalı radarı ile aa kapasitesi'de olacaktır.

Ben bu iha'nın fazla pahalı olacağına imkan vermiyorum. anka-s'in bile 6-10m dolar olduğu piyasada yüksek sipariş oranı yakalarsa eğer, 15-20 m euro arasında olacağını düşünüyorum. Ki bu paranın büyük kısmı şirketler yerli olduğundan gerek şirketten gerek çalışandan alınan vergiler, elektrik, su vs. gibi yollarla geri devlete de dönecektir. Çünkü ülkemizde vergi oranı yüksek. Ben bu rakamın birim fiyatın yarısı veya buna yakın olacağını düşünüyorum.

Sırf bu motordan 500+ üretim vaadi verilmiş. Böyle bir sayı olabilir mi ? Olabilir. Eğer denilen özelliklerde ve denilen fiyat oranında olursa neden olmasın.

Birim fiyatını (yüksek üretim adetlerinde) 15 milyon euro olduğunu farzedelim keza motorda yarı yerli ve ucuz ukranya motoru.

5. nesil bir uçak en az 80-90 milyon euro.  Ne eder 6 adet Baykar Mius 1 5. nesil eder. Yani 100 adet F-35 almak yerine 600 adet baykar mius yapabilirsiniz vergileri vs düşünce bu fiyat 50 F-35 parasına kadar iner bence.  Peki bu kadar iha'ya ihtiyaç var mı ? Valla coğrafya böyleyken kökü'de bizdeyken neden olmasın. Hatta daha fazlası bile olabilir.

Ama böyle bir iha filosunu işletmek için çok başka şeylere ihtiyacımız var. Günümüzdeki anlayışla bu kadar iha'yı kullanmak ve tam verim almak zor . Peki ne yapabiliriz.

1-) Yardımcı İha Konsepti ;

Dediğim gibi böyle bir filo sadece muharip ihalar'dan oluşmaz. bir kısmının'da belki aynı belki ayrı konseptler şeklinde ama farklı amaçlı olmalı. Bunlardan en göze çarpanı Havada yakıt ikmal, menzil uzatıcı (röle) versiyonu, awacs , istihbarat versiyonlarıdır.



Mesela gövde içi silah bölmesi varsa eğer buraya yakıt ikmal modülü, awacs modülü, sinyal dinleme ed/et modülü gibi bir konseptte olması fayda olabilir. En önemli kabiliyet röle yani menzil uzatıcı modülü sanki şu anki anka-s'lerinde böyle menzil uzatma kabiliyeti olduğunu hatırlıyorum ancak bu kabiliyetin tüm ihalarda veya en azından yakıt ikmal ve awacs ihalarda ve buna ek f-16 özgür ve mmu'da olması lazım. Yani bu +200 km menzil ve +100 km mühimmat menzili ile gps'siz 500 km etki yarı çapı demektir.

2-) Genişetilmiş kullanım alanı:

Bu gibi bir uçağı sadece hava kuvvetlerinde kullanmak biraz hata olur . Daha önce bahsettiğimiz yöntemlerle bu gibi bir uçağı eğer  ki anadolu ve trakya'dan kaldırırsak çok ciddi bir uçak gemisi güç çarpanımız olur. Yine maliyeti etkin olduğundan ve tonaj olarak hafif bir uçak olduğundan gerekli modifikasyonlarla lhd'lerden bile daha kısa pistlerden kalkabileceklerinden sadece siha taşıyacak pistli lst/lpd boyutlarında low cost uçak gemileri bile olabilir.

3-) Uygun Mühimmat Geliştirilmesi :

Evet bu gibi bir uçak som-j taşır ve bu büyük bir güç çarpanıdır. Ancak bu gibi bir iha ile maksimum derin darbe menzili için bu uçağın dahili silah istasyonuna sığabilecek 1 ton'a yakın 300-500 km menzilli som-er tarzı bir mühimmat geliştirilmesi ve bunun rf veri bağı ve aktif radar güdümlü başlıklarının olması , bu uçağın hem anti gemi hemde seyir füzesi kabiliyetinin maksimum seviyede olması demektir. Ayrıca ülkeye yönelecek herhangi tomahawk klasmanında bir seyir füzesi saldırısının atıcı su üstü platforma satürasyon saldırısı ile  önlenebilme ihtimali demektir.

4-) Bölgesel Konumlandırma (gps) Sistemi'nin Kurulması :

Bu tarz ihalar son operasyonda görüldüğü üzere yüksek elektronik harpten etkilenebiliyor. O yüzden uzak menzillere atış yapmayacağı daha yakın menziller için kullanılması gerektiği zamanlarda , uydu kontrolü şart. Ancak yedi yirmi dört geniş bir alanda kullanmak için gps şart. E bunun kontrolü sizde değilse ne kadar güvenileceği malum. O yüzden yerli bir gps sistemi yapılması şart.

Bu konu'da proje var , ismi bkzs, 6 uyduyu kapsıyor. tahminim sınırlardan 1600-2000 km'lik öte  bir alanı kapsayabilecektir. keza hintlilerin 7 uydulu sistemi o koca hint toprakları + 1600 km'yi kapsıyor. Ancak bu proje için uydu'yu yerli üretmemiz lazım . Bu kabiliyet üzerinde çalışmalar var ne durumdayız bilmiyorum. Ayrıca muhtemelen uyduları fırlatmak için bir araç lazım bizim ufa'dan bile yükseğe bırakabilecek uzay aracları gerekiyor yanlış bilmiyorsam. Buda biraz tam bağımsız bir sistemin olmayacağı anlamına gelir ki bu yine de şart.

5-) Mmu ve F-16'larla tam uyum :

İşte en önemli konulardan birisi daha. Ne kadar ihamız olsa'da yine bir süre normal savaş uçaklarına sahip olacağız. Bu tarz sihalar hem tek başlarına görev yaptıkları gibi mevcut savaş uçakları ile görev yaparlarsa çok daha faydalı olabilirler. Peki bunlar nasıl faydalar  Savaş uçağı röle kabiliyeti sayesinde , 2-3 adet mius'u kontrol eden bir mmu/f-16 tehlikeli bölgeye girmeden 200 km geriden havadan yere ve havadan havaya' angaje olabilir ki mühimmatların menzilleri düşünülünce bu daha'da artar. Savaş uçağını tehlikeye atmadan çok daha ileri menzillerden  tespit ,teşhis ve imha kabiliyeti sağlar. Bu sadece mmu'da değil f-16 özgür ilede sağlanmalı düşüncesindeyim.


Eğer bu kabiliyetleri kazanırsak cidden hava kuvvetlerimiz ve ordumuz etkinliğini çok yükseklere çıkarır. Bu tarz bir gelişme uzun menzilli aip denizaltılar ve bunlardan atılabilen her türlü harp başlığını (konvansiyonel ve nbc) taşıyabilen gezginlerle perçinlenirse ülkemizin bağımsızlığı oldukça perçinlenir kanaatindeyim.

Tabi ihracat başarısı da cabası.

Jet motorlu iha'nın neler yapabileceğine bakmadan önce iha neden kullanılır ona bakmak lazım.
İha ların modern ordularda iki ana görevi vardır:
1. İstihbarat - bu en önemli görevleridir. Bunun için az yakıt harcayan motorlara sahip ve çok uzun süre havada kalabilen bir yapıda olmaları gerekir.
2. Silahlı saldırı - bunu en iyi pilotlu jet uçakları yapar. Ama "fırsatçı" saldırı kabiliyeti olması açısından silahlı siha lar, uzun süre havada kalabilme özellikleri ile ideal saldırı uçaklarıdır. Bunu da son İdlip'te ispat etmişlerdir. (Tabiiki TSK'nın ileri EH kabiliyeti olmasa hepsi ördek gibi düşürülürdü. O başka). Teröre karşı ideal birer platformdur bu tip sihalar. 24+ saat havada dolanır. Hedefi yakaladımı vurur kafasına bombayı. Bunun içinde hızdan ziyade az yakıtla uzun süre havada kalabilmek önemlidir.
O zaman hızlı jet motorlu siha'nın (Mius'un) getirisi ne olacaktır?
Çok daha çabuk olay yerine intikal. Doğru! Bu avantaj!

Peki jet motorlu Mius kaç saat havada kalabilecektir? 5 saat öneriliyor. Bu fırsatçı saldırı için yetersizdir. (400-500# km deki Hedefe gidiş dönüşü de hesaplarsanız hedef üzerindeki süresi 3 saate iner)
Bir Aksungur ve Akıncı 750kg yada 1300kg faydalı yük taşıyabilmektedir. Mius ise 1000kg yük taşıyacaktır. Bu bir avantaj değildir.
Hem Aksungur hem de Akıncı 40000+ ft = +12200m irtifada uçacak kuşlardır. Mius ta 12000m ye kadar çıkacak deniyor.
Önerilen 900km/saat hız'ın çabuk intikal den başka bir işe yarayacağına inanmıyorum. Bu hız ile jet motorunun yakıt harcaması yüksek olacağından ya yakıt deposu büyük olacak ve faydalı yükten feragat edecek ya da menzilden çalınacaktır. Optimum olarak verilen 5 saatlik havada kalış ta bunu göstermektedir.
Jet İha larla bugünkü teknoloji ile it-dalaşı ya da düşman jetine karşı hava savaşı yapamayacağımıza göre Mius ne işe yarayacaktır?
Bence "stealth" özelliği güçlü 55000+ft irtifadan görev yapan yüksek randımanlı Turbofan motorlu ama havada 24+ saat kalabilen "global hawk" 'un küçük kardeşi benzeri Hale sihalar üzerine odaklanmamız gerekir.

12.000 metre irtifa , 5 saat uçuş, 900 km/s hız (mach 0. 1 ton yük kapasitesi.  Þu an envanterdeki mühimmatların hepsine yakınını kullanabilecek bir iha. Hız ve irtifa olarakta eğer gövde içi silah istasyonu , ve ram boyasına sahip olacaksa yeterli. Bünyesinde mutlaka makul bir aesa veya standart taramalı radarı ile aa kapasitesi'de olacaktır.

Ben bu iha'nın fazla pahalı olacağına imkan vermiyorum. anka-s'in bile 6-10m dolar olduğu piyasada yüksek sipariş oranı yakalarsa eğer, 15-20 m euro arasında olacağını düşünüyorum. Ki bu paranın büyük kısmı şirketler yerli olduğundan gerek şirketten gerek çalışandan alınan vergiler, elektrik, su vs. gibi yollarla geri devlete de dönecektir. Çünkü ülkemizde vergi oranı yüksek. Ben bu rakamın birim fiyatın yarısı veya buna yakın olacağını düşünüyorum.

Sırf bu motordan 500+ üretim vaadi verilmiş. Böyle bir sayı olabilir mi ? Olabilir. Eğer denilen özelliklerde ve denilen fiyat oranında olursa neden olmasın.

Birim fiyatını (yüksek üretim adetlerinde) 15 milyon euro olduğunu farzedelim keza motorda yarı yerli ve ucuz ukranya motoru.

5. nesil bir uçak en az 80-90 milyon euro.  Ne eder 6 adet Baykar Mius 1 5. nesil eder. Yani 100 adet F-35 almak yerine 600 adet baykar mius yapabilirsiniz vergileri vs düşünce bu fiyat 50 F-35 parasına kadar iner bence.  Peki bu kadar iha'ya ihtiyaç var mı ? Valla coğrafya böyleyken kökü'de bizdeyken neden olmasın. Hatta daha fazlası bile olabilir.

Ama böyle bir iha filosunu işletmek için çok başka şeylere ihtiyacımız var. Günümüzdeki anlayışla bu kadar iha'yı kullanmak ve tam verim almak zor . Peki ne yapabiliriz.

1-) Yardımcı İha Konsepti ;

Dediğim gibi böyle bir filo sadece muharip ihalar'dan oluşmaz. bir kısmının'da belki aynı belki ayrı konseptler şeklinde ama farklı amaçlı olmalı. Bunlardan en göze çarpanı Havada yakıt ikmal, menzil uzatıcı (röle) versiyonu, awacs , istihbarat versiyonlarıdır.



Mesela gövde içi silah bölmesi varsa eğer buraya yakıt ikmal modülü, awacs modülü, sinyal dinleme ed/et modülü gibi bir konseptte olması fayda olabilir. En önemli kabiliyet röle yani menzil uzatıcı modülü sanki şu anki anka-s'lerinde böyle menzil uzatma kabiliyeti olduğunu hatırlıyorum ancak bu kabiliyetin tüm ihalarda veya en azından yakıt ikmal ve awacs ihalarda ve buna ek f-16 özgür ve mmu'da olması lazım. Yani bu +200 km menzil ve +100 km mühimmat menzili ile gps'siz 500 km etki yarı çapı demektir.

2-) Genişetilmiş kullanım alanı:

Bu gibi bir uçağı sadece hava kuvvetlerinde kullanmak biraz hata olur . Daha önce bahsettiğimiz yöntemlerle bu gibi bir uçağı eğer  ki anadolu ve trakya'dan kaldırırsak çok ciddi bir uçak gemisi güç çarpanımız olur. Yine maliyeti etkin olduğundan ve tonaj olarak hafif bir uçak olduğundan gerekli modifikasyonlarla lhd'lerden bile daha kısa pistlerden kalkabileceklerinden sadece siha taşıyacak pistli lst/lpd boyutlarında low cost uçak gemileri bile olabilir.

3-) Uygun Mühimmat Geliştirilmesi :

Evet bu gibi bir uçak som-j taşır ve bu büyük bir güç çarpanıdır. Ancak bu gibi bir iha ile maksimum derin darbe menzili için bu uçağın dahili silah istasyonuna sığabilecek 1 ton'a yakın 300-500 km menzilli som-er tarzı bir mühimmat geliştirilmesi ve bunun rf veri bağı ve aktif radar güdümlü başlıklarının olması , bu uçağın hem anti gemi hemde seyir füzesi kabiliyetinin maksimum seviyede olması demektir. Ayrıca ülkeye yönelecek herhangi tomahawk klasmanında bir seyir füzesi saldırısının atıcı su üstü platforma satürasyon saldırısı ile  önlenebilme ihtimali demektir.

4-) Bölgesel Konumlandırma (gps) Sistemi'nin Kurulması :

Bu tarz ihalar son operasyonda görüldüğü üzere yüksek elektronik harpten etkilenebiliyor. O yüzden uzak menzillere atış yapmayacağı daha yakın menziller için kullanılması gerektiği zamanlarda , uydu kontrolü şart. Ancak yedi yirmi dört geniş bir alanda kullanmak için gps şart. E bunun kontrolü sizde değilse ne kadar güvenileceği malum. O yüzden yerli bir gps sistemi yapılması şart.

Bu konu'da proje var , ismi bkzs, 6 uyduyu kapsıyor. tahminim sınırlardan 1600-2000 km'lik öte  bir alanı kapsayabilecektir. keza hintlilerin 7 uydulu sistemi o koca hint toprakları + 1600 km'yi kapsıyor. Ancak bu proje için uydu'yu yerli üretmemiz lazım . Bu kabiliyet üzerinde çalışmalar var ne durumdayız bilmiyorum. Ayrıca muhtemelen uyduları fırlatmak için bir araç lazım bizim ufa'dan bile yükseğe bırakabilecek uzay aracları gerekiyor yanlış bilmiyorsam. Buda biraz tam bağımsız bir sistemin olmayacağı anlamına gelir ki bu yine de şart.

5-) Mmu ve F-16'larla tam uyum :

İşte en önemli konulardan birisi daha. Ne kadar ihamız olsa'da yine bir süre normal savaş uçaklarına sahip olacağız. Bu tarz sihalar hem tek başlarına görev yaptıkları gibi mevcut savaş uçakları ile görev yaparlarsa çok daha faydalı olabilirler. Peki bunlar nasıl faydalar  Savaş uçağı röle kabiliyeti sayesinde , 2-3 adet mius'u kontrol eden bir mmu/f-16 tehlikeli bölgeye girmeden 200 km geriden havadan yere ve havadan havaya' angaje olabilir ki mühimmatların menzilleri düşünülünce bu daha'da artar. Savaş uçağını tehlikeye atmadan çok daha ileri menzillerden  tespit ,teşhis ve imha kabiliyeti sağlar. Bu sadece mmu'da değil f-16 özgür ilede sağlanmalı düşüncesindeyim.


Eğer bu kabiliyetleri kazanırsak cidden hava kuvvetlerimiz ve ordumuz etkinliğini çok yükseklere çıkarır. Bu tarz bir gelişme uzun menzilli aip denizaltılar ve bunlardan atılabilen her türlü harp başlığını (konvansiyonel ve nbc) taşıyabilen gezginlerle perçinlenirse ülkemizin bağımsızlığı oldukça perçinlenir kanaatindeyim.

Tabi ihracat başarısı da cabası.

Jet motorlu iha'nın neler yapabileceğine bakmadan önce iha neden kullanılır ona bakmak lazım.
İha ların modern ordularda iki ana görevi vardır:
1. İstihbarat - bu en önemli görevleridir. Bunun için az yakıt harcayan motorlara sahip ve çok uzun süre havada kalabilen bir yapıda olmaları gerekir.
2. Silahlı saldırı - bunu en iyi pilotlu jet uçakları yapar. Ama "fırsatçı" saldırı kabiliyeti olması açısından silahlı siha lar, uzun süre havada kalabilme özellikleri ile ideal saldırı uçaklarıdır. Bunu da son İdlip'te ispat etmişlerdir. (Tabiiki TSK'nın ileri EH kabiliyeti olmasa hepsi ördek gibi düşürülürdü. O başka). Teröre karşı ideal birer platformdur bu tip sihalar. 24+ saat havada dolanır. Hedefi yakaladımı vurur kafasına bombayı. Bunun içinde hızdan ziyade az yakıtla uzun süre havada kalabilmek önemlidir.
O zaman hızlı jet motorlu siha'nın (Mius'un) getirisi ne olacaktır?
Çok daha çabuk olay yerine intikal. Doğru! Bu avantaj!

Peki jet motorlu Mius kaç saat havada kalabilecektir? 5 saat öneriliyor. Bu fırsatçı saldırı için yetersizdir. (400-500# km deki Hedefe gidiş dönüşü de hesaplarsanız hedef üzerindeki süresi 3 saate iner)
Bir Aksungur ve Akıncı 750kg yada 1300kg faydalı yük taşıyabilmektedir. Mius ise 1000kg yük taşıyacaktır. Bu bir avantaj değildir.
Hem Aksungur hem de Akıncı 40000+ ft = +12200m irtifada uçacak kuşlardır. Mius ta 12000m ye kadar çıkacak deniyor.
Önerilen 900km/saat hız'ın çabuk intikal den başka bir işe yarayacağına inanmıyorum. Bu hız ile jet motorunun yakıt harcaması yüksek olacağından ya yakıt deposu büyük olacak ve faydalı yükten feragat edecek ya da menzilden çalınacaktır. Optimum olarak verilen 5 saatlik havada kalış ta bunu göstermektedir.
Jet İha larla bugünkü teknoloji ile it-dalaşı ya da düşman jetine karşı hava savaşı yapamayacağımıza göre Mius ne işe yarayacaktır?
Bence "stealth" özelliği güçlü 55000+ft irtifadan görev yapan yüksek randımanlı Turbofan motorlu ama havada 24+ saat kalabilen "global hawk" 'un küçük kardeşi benzeri Hale sihalar üzerine odaklanmamız gerekir.

Ben sizin gibi düşünmüyorum.

1- Þimdi ilk olarak bu bir insansız hava aracı değil. İnsansız Savaş Uçağı. O yüzden kocaman bir flir'dansa eots gibi bir entegre yeni nesil flir bekleniyor.

2- Bunun bizim açımızdan faydası ucuz ve yerli olması ve istediğimiz kadar yapabilmemiz.

3- Stealth yapıda ve turbofan motora sahip olması ve insansız olmasından da dolayı zayiat oranı çok düşük olması.

4- Zaten şu anlık kimse bir siha'dan dogfight yapmasını beklemiyor. Bunun amacı 20 km ve üstünde uçağı tespit edince bvr radar güdümlü füzeleri sallayıp kaçmak. Tıpkı abd'nin f-35'ler için öngördüğü gibi.

Arkadaşlar bilen var mı biz Ukrayna motorunun tüm fikri haklarını satın aldık mı ?

Arkadaşlar bilen var mı biz Ukrayna motorunun tüm fikri haklarını satın aldık mı ?

orda şöyle bir kaç mevzu var. Baykar akinci ihanin prototipinde Ukrayna merkezli.motor sich firmasına ait AL450 motorunu kullanmıştı. Lakin bu motor sich firması Çinli iki şirkete satıldı. Yani kısacası baykarin akincida kullandığı motorlar artık Ukraynalilara değil Çinlilere ait. Baykarda durumu görüyor ve Ukrayna devlet şirketlerinin biriyle (bizdeki Tei gibi) ortaklık kuruyor lakin sozkonusu motor al450. Þimdi ya bu motorun tüm hakları şirket Çinlilere satilmadan alındı yada al450...noluyor la yazdıkça soğudum konudan meğer bende bilmiyormusum.  Karışık işler ya kisaca