Türkiye Uydu Fırlatma Teknolojileri Ve Uzay Sistemleri

Uzaya erişimle ilgili bilgiler forumda çok dağınık vaziyette,bunları bir araya toplamak,daha derli toplu ve kolay ulaşılabilir bir hale getirme için bu topiği açıyorum.Bundan sonraki uydu-uzay ve fırlatma konularına ait bilgileri lütfen bu başlığa ekleyelim.Eski haberleri ve başlıkları da buraya toplamaya çalışacağım.

Son gelişmeyi aşağıya ekliyorum.Sanırım Ukrayna ile yapılan çalışmalar yakında bir sonuca ulaşacak en azından bu kokular ona işaret gibi geliyor bana.Uydu fırlatma roketi motorlarının ülkemizde üretilmesine dair haber.

Türkiye artık uzay teknolojisinde de varım diyor. Başbakan
Erdoğan başkanlığında yapılan, Bilim Teknoloji Yüksek Kurulu, Türkiye'nin uzay
yolunda atacağı adımlar için önemli bir karar aldı. Kurum ilk defa 2005 yılında
gündeme gelen Türkiye'nin ulusal uzay araştırmaları programını devlet
politikası olarak sahip çıkılmasına karar verdi.

UYDULARIN YÖRÜNGELERİNİ DEĞİÞTİRİLMESİNDE KULLANILACAK
Program TÜBİTAK tarafından tüm kurumlarla tam eşgüdüm
halinde yürütülecek. Türkiye, Avrupa Uzay Ajansı'na üye olmak için gereken
çalışmaları başlatacak. Rasat ve Göktürk-2 uydularıyla elde ettiği deneyimleri,
daha yüksek yörüngelerde çalışan uydular üretmek amacıyla kullanacak. Daha
yüksek yörüngelerde çalışacak uydular da Türkiye'nin bir anlamda uzay mekiği
çalışmalarının ilk adımı olacak.

SADECE 4 ÜLKEDE VAR
Türkiye, uzay çalışmalarının ilk adımı olarak Hall etkili
itki motoru geliştirme projesini devreye alacak. Dünyada sadece Amerika, Çin,
Rusya ve Fransa'da bulunan bu teknoloji, Türkiye için yeni.

Projeyle motorların çok düşük yakıtlarla dahi çok yüksek
hızlara ulaşmasını sağlayan Hall etkili itki motorları, uzay mekiği
projelerinde de mekiklerin diğer gezegenlere ulaşmasını sağlayan itiş gücünü
sağlıyor.

Habertürk'ten Deniz Çiçek'in haberine göre TÜBİTAK uzay, şimdi bu teknolojinin
Türkiye'de üretilmesi için tedarik çalışmalarına başladı. 2018'de bitecek projenin
bütçesi 13.4 milyon lira.

ÖNCE AY SONRA MARS
Türkiye itki motorlarının üretim ve tasarımını kendisi yapacak.
Bu araçların üretimi için de belli bir ısıda sabitlenmiş ve tozdan arındırılmış
olan 'temiz oda' adı verilen tesis kurulacak. Bu tesiste tamamen uzay ortamı
yaratılarak üretilecek itki motoru da test edilecek. Türkiye Hall etkili itki
motorlarını ilk aşamada ürettiği uyduların yörüngesinin değiştirilmesi ve daha
yüksek yörüngelere yerleştirilmesi için kullanılacak.



Projenin ikinci aşamasında ise itki sistemi dünyada olduğu
gibi uzay mekiği motoru olarak kullanılacak. TÜBİTAK, bu teknoloji ile Ay ve Mars
gibi diğer gezegenlerle ilgili derinlemesine uzay çalışmaları yapmayı
hedefliyor.

http://www.ensonhaber.com/turkiye-uzay-mekigi-motoru-uretecek-2013-06-21.html

Ukrayna dış işleri bakanı Leonid Kozhara Ukrayna ile Türkiyearasında uydu fırlatma roketleride dahil olmak üzere bazı ortak çalışmalar yapılması konusunda görüşüldüğünü açıkladı.Bakan yaptığı açıklamalarda Antonov ve Tai arasında AN-158 temelli bir orta menzilli yolcu uçağı ve bunun askeri kargo versiyonunun ortaklaşa geliştirilmesi konusunda görüşmeler yapıldığını;tank motoru ve uydu fırlatma sistemi geliştirilmesi gibi konularda da işbirliği yapılabileceğini belirtti.

Turkey-Ukraine to cooperate in aviation, space technologies


http://www.todayszaman.com/news-319626-turkey-ukraine-to-cooperate-in-aviation-space-technologies.html
Leonid Kozhara (Photo: Today's Zaman, Mevlüt Karabulut)
30 June 2013 /AYDIN ALBAYRAK, ANKARA

The bilateral relations between Turkey and Ukraine may be expected to develop by leaps and bounds in the following years, as the two countries are set to boost their cooperation in defense, energy, space technologies and transportation.

Turkish Aerospace Industries (TAI) and Ukraine's state-owned aircraft company Antonov are planning, in a joint venture, to develop medium-range aircraft for civilian and military purposes. We have a developing cooperation between Antonov and TAI, Leonid Kozhara, the Ukrainian minister of foreign affairs, told Today's Zaman in an exclusive interview. As part of the cooperation in the aerospace industry, the two countries are also considering the joint production of space launch vehicles.

Kozhara, who was in Ankara on Friday to attend, accompanied by his Turkish counterpart Ahmet Davutolu, a subcommittee meeting of the high-level strategic cooperation council between the two countries, emphasized the strategic character of the bilateral relations. A broad range of issues has been taken up in the meeting in preparation for the third of the strategic cooperation council meetings between Ukraine and Turkey, which is to take place in the second half of the year.

Cooperation in ground combat vehicles is also on the agenda. The two countries are talking on possible cooperation in the construction of combat vehicles and there is a developing project to jointly build engines for combat vehicles, including tanks. That's only the beginning of a project, but we [Ukraine and Turkey] both feel strong interest in that, Kozhara affirmed. All these issues will be elaborated on in the next strategic council meeting.

Energy may also become an area of close cooperation. Ukraine offers support to the Trans-Anatolian gas pipeline (TANAP) project, which is designed to carry Azerbaijani natural gas to European markets via Turkey. We are also going to cooperate with the Turkish government in TANAP, said Kozhara, underlining the country's willingness to be part of TANAP. Ukraine, which has Europe's biggest natural gas storage facilities, has made considerable progress in reducing consumption of imported energy.

Having two of the world's biggest solar power stations, Ukraine has been developing solar technology for some time. In fact, the world's biggest solar power station is situated in Crimea in Ukraine. The minister believes solar power may be yet another area of cooperation. I've informed Davutolu on our recent very successful projects, he said.

Transportation around and over the Black Sea is still another area on which the two countries are set to cooperate. There is a strong mutual interest to develop transportation corridors running from the north to the south, connecting the Baltic Sea, the Black Sea and the Mediterranean, Foreign Minister Kozhara remarked, noting that Ukraine has launched some very successful transportation projects with Baltic countries.

The transportation project is not only about water routes but also about container transportation, railway routes, ferry lines and air routes. We have full support from the Turkish side, Kozhara said. The transportation corridor may also extend down to Egypt and North Africa and countries in the South Caucasus. The minister, who was recently in Georgia, affirmed that Georgia is also willing to take part in the project.

A ring-road around the Black Sea is another project to which both countries give support. It is projected to be a project in which not only highways but also railroads and other means of transportation will be used, thanks to which Black Sea littoral states and other nearby countries will be strongly connected to one another.

Ukraine, which will soon sign a free trade agreement (FTA) with the European Union, is also conducting similar negotiations with Turkey. An FTA between the two countries is expected to further boost bilateral trade. In the medium term, Ukraine and Turkey aim to increase bilateral trade volume, which was a little over $6 billion last year, to $20 billion.

One of the issues that bind Turkey and Ukraine is their cooperation in the resettlement of the Crimean Tatars, who were forced to migrate from Crimea to other Soviet republics during the Stalin era. As Hasan Kanbolat, head of the Ankara-based Center for Middle Eastern Strategic Studies (ORSAM), previously noted in his column in Today's Zaman, Crimean Tatars have never been a source of tension between the two countries; rather, they have served as a bridge of friendship and cooperation.

Kozhara appreciates Turkey's assistance in issues related to Crimean Tatars, with whom Turkey has close social and cultural links, and Turkey's interest in the development of the region where a considerable Tatar population live in Ukraine. Ukraine and Turkey are very interested in developing regional projects in which Crimea may also be involved, informed the minister, adding that Odessa may also be included in regional cooperation projects.

Ülkemizin mevcut ve müteakip uydu ihtiyaçları dikkate alındığında, sahip olunması planlanan uydu programları ve planlanacak uydu programlarının sürdürülebilirliğini desteklemek ve uzaya bağımsız şekilde ulaşabilmek adına uydularımızın güvenli, maliyet etkin ve herhangi bir kısıtlama olmaksızın yörüngeye yerleştirilmesi önem arz etmekte olup uzay teknolojilerinin önemli bir bölümünü oluşturan fırlatma faaliyetleri; tamamlayıcı bir hizmet olarak görülmektedir.

Bu amaç doğrultusunda, Savunma Sanayii Müsteşarlığı ile ROKETSAN A.Þ. arasında 11.07.2013 tarihinde saat 16.00'da Uydu Fırlatma Sistemi Projesi Ön Kavramsal Tasarım Dönemi (Dönem-1) Sözleşmesi imzalanmıştır.

Bu çalışmalar çok güzel. Bir şey dikkatimi çekti. Herhangi bir kısıtlama olmaksızın uydularımızın yörüngeye oturtulması diyor. Yani bugüne kadar yurt dışındaki kuruluşlar aracılığıyla fırlattığımız uyduların yörüngeye yerleştirilmesinde bazı kısıtlamalar mı olmuş? Olmuş ise bunlar ne olabilir?

Mesela genelde fransız roketleriyle gönderirdik Göktürk-2 Çinden gitti yine 1-2 uydumuz daha Çin'den gitti uzaya bir sebebi vardır elbet. Birde aslında kendi uydunu göndermek daha maliyeti etkin. 20 milyon dolar vermiştik galiba yanılmıyorsam göktürk 2'yi göndermek için yine yazık değilmi paraya. Ki birde öyle bir an gelir para verirsinde gönderemezsin kısıtlama yapılır vs.. Yazı belki şimdiye ışık tutmuyorsa ilerdeki olabilicek olaylara ışık tutuyordur ki olasıda bir şey zaten. Bu arada fırlatıcı C4Defence'ye göre 1500kg ağırlığında olacakmış ve 700km yukarı taşıyabilecekmiş uyduları.

Tabi bunla kısıtlı kalmaz sanırım bir fırlatıcı sistem ailesi oluşturulur heralde her uydu tipi aynı yörüngeyi desteklemiyor evvela. Merak ettiğim bir diğer yan bu füzeleri geliştirirsek bir anti-uydu silahı yapabilirmiyiz acaba. Yani güdüm kiti vs.. ekleyerek. Kendi SM-3'müzü ABM füzemizi niye çıkaramayalımki buradan yani.

Bence uzaya canlı göndermemiz lazım. İran bile denedi. Bizde maymun da çok nasıl olsa. Başarırsak bayrağımızı gidip aya dikelim. Þu ayın karanlık yüzü söylentileri nedir araştıralım mesela.

Türkiye'nin uydu fırlatma merkezi projesi kimi tedirgin etti?

Ulusal Uydu Fırlatma Programı'nın sözleşmesinin imzası, yurt dışından dikkatle takip ediliyor. Türkiye ne zaman kendi merkezinden uydu atmaya başlayacak? Bu program hangi ülkeleri rahatsız etti?

Türkiye'nin uydu fırlatma merkezi projesi kimi tedirgin etti?
Muhammet METİN/Kokpit.aero

Türkiye sahip olmayı planladığı uydu programlarını sürdürülebilirliğini desteklemek ve uzaya bağımsız erişebilmek maksadıyla uydu fırlatma merkezi yapımı sözleşmesi imzalanması sonrasında proje batılı ülkeler tarafından dikkatle izlenmeye başladı.

Temmuz ayı başlarında, Savunma Sanayi Müsteşarlığı ve Roketsan arasında Uydu Fırlatma Sistemi Projesi Ön Kavramsal Tasarım Dönemi (Dönem-1) Sözleşmesi kapsamında Uydu Fırlatma Aracı'nın geliştirilmesi, fırlatılmasına yönelik Uydu Fırlatma Merkezi'nin kurulması, veri alınması ve takip edilebilmesi için gerekli Uzak Yer İstasyonlarının kurulması ve buna ilişkin hizmetlerin satın alınmasını içeriyor.  Uyduyu uzaya taşıyacak sistemin tasarlandığı proje bir yıl sürecek. Proje, Türkiye'ye dünyada 10 ülkenin sahibi olduğu yeteneği kazandıracak.

TAI İMALATTAN ROKETSAN FIRLATMADAN SORUMLU

Ulusal Uydu Fırlatma Programı gereğince, TAI uyduların yapımı ve montajında, Roketsan uyduların fırlatılması ve 500 ile 700 km mesafede yörüngeye oturtulması konularında çalışma yapacaklardır. Uyduların kullanımı Hava Kuvvetleri Komutanlığı'nda olacak.

Roketsan yetkilisinin açıklamasına göre,  Türkiye askeri ve sivil haberleşme uydularının yapımı ve fırlatılması konusunda dışa bağımlılığı en aza indirmek ve uzun vadede kendi ve diğer ülkelerin uydularının fırlatılmasını amaçlanıyor.

Konuyla ilgi veren SSM yetkilileri, yerli bir uydu fırlatma sisteminin olmamasının, ulusal uydu programının tamamlanmasına engel teşkil edeceğini belirterek amaçlarının ulusal uydu fırlatıcısı içeren kompakt bir uzay programı olduğuna dikkat çekti.

Ancak yabancı diplomatlar ve stratejik uzmanlar Türkiye' nin uydu fırlatma sistemi projesi ile alakalı olarak Türkiye'nin başka amaç ve hedefleri  olduğunu belirtiyorlar. Ankara da batılı bir büyükelçi, NATO müttefikleri gelecekte Ankara' nın  2 bin 500 km menzilli füzeleri  ve  fırlatma rampaları yapmayı planlamasından tedirginlik duyduklarını açıkladı.

ÞANGHAY İÞBİRLİĞİ DE GELİÞMELERİ İZLİYOR

Þanghay İşbirliği Örgütünde görevli Savunma Ataşesi ise Türkiye'nin kendi uydularını, kendi füze sistemi ile fırlatma programını başlatmasına şaşırdıklarını, Türkiye uzun menzilli füze sistemi geliştirme niyetindeyse, bunun beraberinde getireceği birçok probleme de hazırlıklı olmasını belirtti. Uzun menzilli füze sistemi geliştirme hususunda teknik, maliyet ve uluslararası dengeleri gözetmek gerektiğini de sözlerine ekledi.

Þanghay İşbirliği Örgütü üye ülkeler Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan bulunuyor. Türkiye'de 2012 yılında örgüte diyalog ortağı statüsü kazandı.

Türkiye, 2011 yılında 2bin 500 kilometre menzile sahip bir füze sistemi yapmayı planladığını açıkladı. Fakat füzenin balistik füze mi, yoksa 'cruise' füzesi mi olduğu belirtilmedi. Geçtiğimiz ocak ayında TBMM'deki görüşmeler sırasında Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz Türkiye'nin 800 km menzilli bir füze üretebileceğini teyit etmişti. Füzenin geliştirme anlaşması, TÜBİTAK SAGE ile imzalandı ve kurum önümüzdeki iki yıl içinde bir prototipi test edeceğini ifade etti. Ancak bağımsız uzmanlar 2500 km menzilli füze sisteminin üretiminin aşırı iddialı olduğunu aktardılar.

TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü (UZAY) ve TUSAÞ iş ortaklığı tarafından yüksek yerlilik oranıyla üretilen ve 2,5 metre çözünürlüğe sahip GÖKTÜRK-2, 18 Aralık'ta Çin Halk Cumhuriyeti'nin Gansu Eyaleti'ndeki Jiuquan Uzay Fırlatma Merkezi'nden uzaya fırlatıldı.

Hava Kuvvetleri Komutanlığı'na ait olan ve 140 milyon lira bütçeli proje kapsamında yapımına 2007 yılında başlanan uydu, sahip olduğu 2.5 metreye kadar çözünürlük kapasitesiyle kamyonet, otomobil ve zırhlı araçları net bir şekilde görüntüleyebilecek.

Üslerdeki askeri hareketliliği Türkiye'ye rapor edecek olan Göktürk-2, dünyanın her noktasından görüntü alabilecek ve bunları Ankara'daki harekat merkezine gönderecek. Dünya çevresini 98 dakikada turlayabilecek olan uydudan tek seferde Türkiye'nin kuzey sahillerinden güney sahillerine kadar uzanan yaklaşık  600 kilometrelik şeridin görüntüsü indirilebilecektir.

Türkiye önümüzdeki yıl Telespazio  Ana Yükleniciliği'nde yürütülen Göktürk-1 olarak adlandırılan Keşif, Gözetleme ve İstihbarat uydusunu uzaya gönderecek. GÖKTÜRK-1 projesine ait sözleşme, Savunma Sanayii Müsteşarlığı ile Telespazio 13 Temmuz 2009 tarihinde imzalanmış ve 19 Temmuz 2009 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Uydunun bazı bileşenleri TUSAÞ tarafından üretilmektedir.

GÖKTÜRK-3 YERLİ İMKANLARLA YAPILACAK

3 Ocak 2013 tarihinde yapılan Savunma Sanayii İcra Komitesi (SSİK) toplantısında; Sentetik Açıklıklı Radar (SAR) görüntüsü alma özelliği taşıyacak GÖKTÜRK-3 Uydu Projesinin, TÜBİTAK Uzay ve ASELSAN'ın desteğiyle milli olarak geliştirilmesi için, TUSAÞ-Türk Havacılık ve Uzay Sanayii ile sözleşme görüşmelerine başlanmasına karar verilmiştir. Bu doğrultuda yürütülen çalışmalar sonucunda sözleşme görüşmeleri tamamlanarak, GÖKTÜRK-3 SAR Uydu Sistemi Geliştirme Projesi Ön Tasarım Sözleşmesi, SSM ve TUSAÞ arasında, 8 Mayıs 2013 günü, IDEF 2013 11'inci Uluslararası Savunma Sanayii Fuarında yapılan törenle imzalanmıştır.

GÖKTÜRK-3 SAR Uydusu, kara, deniz ve hava sahası sınırlarının kısıtlamaları olmaksızın gece ve gündüz her hava şartında görüntü alma yeteneğine sahip olacak ve Alçak İrtifa Yörüngesine (LEO) yerleştirilecektir. Askeri açıdan denetim, gözetim ve tatbikat gibi faaliyetlerde, kriz bölgelerinin ve sınır olaylarının gözetlenebilmesi ve doğal afet sonrası hasar tespiti ve kriz yönetimi süreçlerinde görsel bilgi desteği sağlanması, GÖKTÜRK-3 SAR Uydu Sistemi'nin temel hedeflerinden bazılarıdır. Bir SAR uydusu ve bir sabit yer istasyonundan meydana gelen GÖKTÜRK-3 Uydu Sistemi, Türk Silahlı Kuvvetlerinin SAR uydu görüntü ihtiyaçlarını karşılamasının yanı sıra, çeşitli sivil uygulama alanlarına da hizmet verecektir.

Uzay Yol Haritasına göre, Türkiye 2033 yılına kadar uzaya  27 uydu gönderecek. Bu uydular keşif ve gözetlemenin yanı sıra haberleşme, balistik füze tehdidinin önceden tespiti gibi konularda da görev yapacak. Önümüzde ki  5 yıl içerisinde yapılması planlanan uydu sözleşmelerinin toplam değeri 2 milyar dolar tutarında olması bekleniyor. Göktürk uydusunun faaliyete geçip Hava Kuvvetleri Komutanlığı'nın kullanımına geçmesiyle birlikte uzay konusunda çalışmalar yapmak üzere özel bir birim kuruldu. 'Uzay Grup Komutanlığı' adı verilen komutanlık, çalışmalarına resmi olarak önümüzdeki günlerde başlayacak.

İÞTE TÜRKİYE'NİN UZAY YOL HARİTASI

·         2014: Göktürk-1 (Elektro Optik), Türksat 4B.

·         2017: Türksat 6Ar

·         2018:: Türksat 7A

·         2018-2019: Göktürk 3 (SAR-Sentetik Açıklık Radar), Elektronik Destek Amaçlı 4 uydu.

·         2021: Elektro-Optik Yenileme-1 Uydusu

·         2023: Milli Askeri Haberleşme Uydusu (MAHU-1)

·         2025: İhbar İkaz Uydusu, SAR-Sentetik Açıklık Radar yenileme uydusu,

·         2026: MAHU-2, Bölgesel konumlama zamanlama sistemi uyduları (6 ila 8 adet arasında)

·         2027: Elektro-Optik yenileme uydusu

·         2030: MAHU-3

·         2032: SAR yenileme -2

·         2033: Elektro-Optik Yenileme-3

http://kokpit.aero/turkiyenin-uzay-programi

Çalışmalar başlamış bile yahu

GENETİK ALOGRİTMA KULLANILARAK BİR UZAY ARACININ DARBESEL İTKİYLE YÖRÜNGE
TRANSFER OPTİMİZASYONU
Yılmaz, Ahmet
Yüksek Lisans, Makina Mühendisliği Bölümü
Tez Yöneticisi: Prof. Dr. M.Kemal Özgören
Eylül 2012, 127 sayfa
Bu tez çalışması bir uzay aracının yörünge transfer eniyileme problemini içermektedir.
Eniyilenmiş yörünge transferi asgari yakıt tüketimi ile uzay aracının yörüngesinin
değiştirilmesidir. Uzay araçları yörüngeye erişmek, değiştirmek ve korumak amaçlı yörünge
transferi gerçekleştirirler. Uzay aracı uydu ya da atmosfer dışı bölgede kullanılan uydu
fırlatma aracı son kademesidir. Bu çalışmada bir genetik algoritma tabanlı yörünge transfer
metodu geliştirilmiştir. Genetik algoritma tabanlı yörünge transfer yönteminin
uygulanabilirliğinin belirli koşullarda eniyilenmiş yörünge transferleri kullanılarak
doğrulanmıştır. Yörünge transfer problemine çözüm ayrıca 'steepest descent' algoritması ile
de aranmıştır. Genetik algoritma eniyilenmiş sonuca ulaşabilirken, 'steepest descent'
algoritması yanlızca iyi bir ilk tahmin sağlandığında eniyilenmiş sonuca ulaşabilmektedir. İlk
yörünge değerlerinin yörünge transfer problem çözümüne etkileri de bu çalışmada
incelenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Yörünge transferi, eniyilenmiş yörünge transferi, asgari yakıt tüketimi,
darbeli manevra, genetik algoritma.

Bizde maymun cok sözü tam oturmuş.Ayrıca bu fırlatma üssü nerde kurulması düşünülüyor acaba. Sinop,Konya ve bir kac yerin ismi daha geciyordu bilgisi olan arkadaşlar paylaşabilirmi acaba ayrıcada neresi daha makul güvenli ve yerinde olur...

ürkiye ile Rusya uzayın keşfinde işbirliği yapacak

TÜBİTAK, uzay araştırmalarındaki etkinliğini artırıyor. Rusya ile yapılan anlaşma ile Antalya Bakırlıtepe'deki RTT150 teleskobu ile evrendeki X-ışınlarının kaynakları takip edilecek.

Türkiye ile Rusya uzayın keşfinde işbirliği yapacak
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), Rusya Uzay Araştırmalar Enstitüsü (IKI) ve Kazan Federal Üniversitesi (KFU) arasında imzalanan anlaşma ile RTT150 teleskobu ve uzaya fırlatılacak olan Spektrum Röntgen Gama (SRG) X-ışını uydusunun kullanım şartları belirlendi.

Moskova'da imzalanan anlaşmaya TÜBİTAK Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Abdullah Çavuşoğlu, Rusya Bilimler Akademisi Uzay Araştırmaları Direktörü Akademisyen Lev M. Zelenyi ve Kazan Federal Üniversitesi Rektör yardımcısı Prof. Dr. Danis Nurgaliev imza attı. Törende, TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi (TUG) Müdür Vekili Prof. Dr. Halil Kırbıyık  ve Rusya Bilimler Akademisi üyesi ve Almanya Münich Max Planck Astrofizik Enstitüsü Direktörü Prof. Dr. Rashid Sunyaev de hazır bulundu.

Rusya Bilimler Akademisi Uzay Araştırmaları Direktörü Akademisyen Lev M. Zelenyi, Türkiye ile uzayın keşfi konusunda daha geniş alanlarda da işbirliği yapma arzu ve isteği içerisinde olduklarını söyledi.

Anlaşma, Antalya Saklıkent Bakırlıtepe mevkiinde kurulu olan RTT150 teleskobunun kullanım şartlarını ve ortak uzay araştırmalarını kapsıyor. Anlaşmaya göre, en çok üç yıllık bir geçiş dönemi olacak ve bu dönemde Türk tarafı, teleskobun kullanım zamanının yüzde 55'ini, Rus tarafı da yüzde 45'ini alacak. Böylece Türk tarafının teleskop kullanım zamanı yüzde 15 artmış olacak.



X IÞINI UYDUSU

Önümüzdeki üç yıl içerisinde Rus-Alman ortaklığında bir X-ışını uydusunun (Spektrum Röntgen Gama-SRG) uzaya fırlatılması planlanıyor. Anlaşmaya göre uzaydaki X-ışını kaynakları gözlemlenecek ve ortak çalışmalar yürütülecek. Antalya Bakırlıtepe'de bulunan RTT150 teleskobu X-ışını yayan kaynakların optik olarak gözlenmesinde destek verecek. Bu dönemde zaman paylaşımı yarı yarıya olacak.

Uydunun tüm evreni tarayarak keşfedeceği X-ışını kaynaklarının optik özellikleri RTT150 teleskobu ile takip edilerek araştırılacak. SRG uydusunun keşfedeceği X-ışını kaynaklarının yüzde 2'si Türk tarafına (TÜBİTAK) verilecek ve ilaveten yüzde 2'lik bir dilimi üzerinde de Rus ortaklarla işbirliği yapılarak araştırmalar yürütülecek. Ayrıca sınırlı sayıda parlak X-ışını kaynakları üzerinde Rus ve Türk bilim adamları tarafından optik dışında (X-ışını ) modellemeler yapacaklar.



TÜBİTAK ULUSAL GÖZLEMEVİ VE RTT150 TELESKOBU

Ülkemizdeki en büyük optik teleskop olan RTT150 teleskobu (RussianTurkish Telescope) Rusya ile Türkiye arasında 1995 yılında imzalanan bir protokol çerçevesinde 1998 yılında kuruldu ve ilk ışık Eylül 2001'de alındı. Protokol üyeleri, TÜBİTAK, Kazan Devlet Üniversitesi ve Rusya Bilimler Akademisi Uzay Araştırmaları Enstitüsü'dür. St. Petersburg'daki LOMO fabrikasında yapılan ve Özbekistan'da Maidanak Gözlemevi'nde de bir eşi bulunan RTT150, Ritchey-Chrétien optik sistemine sahip, Cassegrain ve Coude odaklarında çalışılabilen bir teleskoptur.

Projenin hayata geçtiği tarihten itibaren, RTT150 teleskobu ile yapılan gözlem ve araştırmalarla evrenin derinliklerine ulaşılmaya çalışıldı, uzak gökadalar, ötegezenler, karanlık madde, karanlık enerji, gama ışını patlamalarının ve yıldız patlamalarının izlenmesi ve Dünya'ya yakın geçen asteroitlerin takibi gibi güncel konularda pek çok proje üretildi ve elde edilen sonuçlar dünyanın saygın dergilerinde yayınlandı ve insanlığın hizmetine sunuldu.

Kaynak: www.kokpit.aero
http://kokpit.aero/tubitak-uzayi-kesfedecek