Yerli Çip Çakıl / Yongatek.

Aselsan tasarımı Çakıl işlemci; 10 milyon transistör, 400MHz hız ve 65nm üretim teknolojisi ile başladığı yolculuğu 100 milyon transistör, 1GHz+ hız ve 22nm üretim teknolojisi ile devam edecek.


https://twitter.com/kimlikci_954

22 fena değil, çok detaylı işlemler hariç birçok işi görür herhalde

Beyaz eşyalarda kullanılan çipler genelde kaç nanometre oluyor acaba bilen var mı?

Arkadaşlar bu konuda birkaç kelam etmek isterim, başka bir mecrada yazdıklarımı mümkün olduğu kadar basitçe tekrarlamak istedim, biraz karışık oldu sanırım ama kusurumuz olduysa affola.

  Öncelikle konuya uzak arkadaşlar için mikroçip üretimi nasıl yapılır basitçe temel birkaç bileşenden bahsedeyim.

İngot; Silisyum kumu yuvarlak tank içerisinde, içerisinde hava kabarcıkları kalmaması için döndürülerek yüksek sıcaklıklarda yavaşca eritilir.

Wafer; Bu ingot kütle, elmas teller ile 1-2 mm kalınlığında ince ince kesilir, elimizde ingot tankının çapına göre mesela 10-20 veya 30 cm boyutlarında üretilmiş yuvarlak diskler elde edilmiş olur.

işte bu yuvarlak diskler, lazer ve litografi makineleri ile bir dizi işlemlerden geçirilerek çip haline gelir ve paketlenir.

ingot ve wafer terimini gözünüzde canlandırmak gerekirse bildiğin güneş enerjisi paneli ile aynı şeydir ve şuanda ülkemizde Kalyon enerji, Güneş enerjisi paneli fabrikası için, İngot üretimine başladı ve bu firma ile anlaşmaya varılırsa çip üretimi yatırımının yarısı halledilmiş sayılır yani yeni bir fabrika kurulumuna veya yurtdışından wafer almaya gerek yok, halihazırda altyapımız var diyebiliriz.

Aslında bakarsak günümüzde çip üretimi ele ayağa düşmüş bir teknolojidir. Halihazırda 30-40 yıl öncesi mimarisine sahip işlemciler halen üretilmektedir, başka bir deyişle 5 nanometre teknolojisi bir gereklilik değildir.

Dışarıdan duyduğumuz 5 nanometre teknolojisi, ticari karlılığı yakalamak için bir Wafer disk plakasının içerisine sığdırabileceğiniz kadar küçük boyutlarda işlemcileri sığdırabilmek meselesidir yani bundan 50 yıl önce 30 cm çapında bir wafer diskine 100 adet işlemci sığdırılabiliyorsa bu 20 yıl önce 500 adet şimdi ise 1000 adet gibi bir miktardır. (adet sayısını örnek olarak verdim) ne kadar çok sığdırılabilirse üretim miktarı yüksek olur ve birim başına maliyet düşer.

Biraz daha açıklamak gerekirse bu yukarıda bahsettiğimiz Nanometre ölçüsü, ticari olarak birim miktara sığdırabileceğiniz transistör sayısının ölçüsüdür, yani iki transistör arasındaki mesafeyi belirler, birbirine çok yakın transistör demek mesela 1x1 cm2 boyutunda işlemci yongasına daha fazla sayıda transistör sığdırabilmek demektir, ne kadar ufak boyutlarda yapabiliyorsanız mimariye göre hem daha fazla işlemci hem de boyut başına daha hızlı işlemciler elde edeblirsiniz ve dolayısıyla Wafer başına daha fazla işlemci üretilerek ticari olarak karlılık arttırılabilir.(bazı dezavantajı da mimariye göre ısınma ve enerji ihtiyacıdır)

Þimdi 5 nm hatta 3 nanometre boyutları kadar minik ölçüler seviyesine gelindi ve teknoloji artık doyum noktasına ulaştı yani daha fazla minik boyutlar transistörler arasında elektrik atlamaları yapacak ve dolayısıyla çalışamayacak seviyeye geldi, artık transistörler 2 boyut üzerine kazınırken şimdi yavaş yavaş üst üste katman şeklinde yapılmaya başlandı ve sektör bu üretim yöntemine doğru gidecek.

Yukarıda yazdıklarımdan anlaşıldığı üzere aslında Nanometre seviyesi ticari karlılıkla alakalıdır. Daha geniş boyutlarda, daha düşük üretim teknolojisiyle yine aynı hızla çalışan işlemciler yapılabilir ama bir işlemci boyutu 1 cm2 değil de mesela 2 veya 3 cm2 boyutunda olabilir yani bir Wafer plakasından günümüzde Intel ve Amd bilgisayar işlemcisi hızlarında ama daha büyük boyutlarda işlemci yapılabilir veya mimarisi değiştirilerek daha küçük boyutlarda daha hızlı işlemciler de üretilebilir.

Tüm dünya üzerinde bilgisayar işlemcilerinden yüzlerce kat daha fazla sayıda işlemciler üretiliyor, mesela bir çamaşır makinesinin işlemcisi için 65 Nanometre veya 32-64 bit üretime gerek yoktur, çünki transistörler birbirine yakın olduğu için daha çok ısınma olur ayrıca bir çamaşır makinesi için 4 bit'lik işlemci bile fazla sayılır yani demek istediğim günümüzde günlük hayatımızda kullandığımız arabamızdan tutun da Buzdolabımıza kadar hemen hemen her eşya içerisinde mikro işlemciler, mikro denetleyiciler ve ram bellekleri vardır. Bu çiplerin üretimi için ülkemiz altyapısı çok müsaittir, her yıl sadece 10 milyon adet beyaz eşya satıyoruz yani düşük teknolojik üretim ile başlayabiliriz.

Son olarak savunma sanayisinde mesela bir uçakta veya radarda kullanılabilecek işlemci teknolojisi bizim ev bilgisayarımızda kullanılan işlemci üretim teknolojisinden daha düşüktür, çünki yukarıda açıklamaya çalıştığım gibi, Nanometre ölçeği ticari kaygılardan ötürü yüksek adetli sayılarda üretim için gereklidir, yılda bin adet uçak için koca bir fabrikaya gerek yok ayrıca bu kadar yüksek teknolojiye de gerek yok. Kafanızda canlandırmak gerekirse 65 nm teknolojisi ortalama Pentium4 işlemcilerinin yani 15-20 yıllık bir teknoloji ama bu yüzmilyonlarca transistörü olan dolayısıyla mimarisine göre yüksek teraflop güçlere ulaşabilen işlemciler yapmak mümkündür ama tabiiki en ideal olanı mümkün olduğu kadar güncel teknolojiden geri kalmamaktır.

Ayrıca ortada şöyle bir acı gerçek var, günümüzde -10 Nanometre seviyesinde üretimi destekleyecek teknoloji, kritik teknolojidir, Bu ölçekte üretim yapabilecek Litografi makineleri bazı Avrupalı ülkelerin tekelinde şuan Çin bile ambargolar nedeniyle şimdilik bu ölçekte bir üretim yapamıyor ve teknolojik olarak Tayvan'ın gerisinde bu nedenle kendi litografi makinelerini geliştiriyor yani başka bir deyişle böyle bir üretim için bize bu teknolojiyi vereceklerini pek zannetmiyorum zaten Katar aracılığıyla ancak 65 nm seviyesinde ve butik üretim yapabilecek makineleri elde edebildik diyebilirim şimdilik bu ölçek tüm ihtiyaçlarımızı karşılar hatta ileride sivil pazara bile açabiliriz.

özet; Çip fabrikası kurabilmek için altyapımız, insan gücümüz yeterli, siyasi irade veya idealist bir girişimci babayiğitler (TOGG örneği gibi değil) gerek, Dünya üzerindeki gelişmelere baktığımızda, içerisinde bulunduğumuz şu zaman dilimi piyasada güçlü bir yer edinmek için ideal bir konjonktür. Bir şekilde bu litografi makinelerini elde edebilirsek, günümüz döviz kurları sayesinde Tayvan'dan bile daha ucuza üretim yapabiliriz.

-Ve ASML'de artık yüzlerce Türk mühendis çalışıyor.
- Çok fazla alım yaptılar son senelerde. Hocam Eindhoven grubumuz var 1025 kişi sınırı dolduğu için ikinci grup açıldı orada da yaklaşık 800 Türk var ASML 25%'i Türk.

Az önce ASML ile ilgili bir Twitter bilgilendirme metninin yorumlarından aldığım alıntı.  Bu sayı Philips ve diğer alt ve yan sanayi şirketleri ile 2500 kişi demek. Ve daha da artarak gidiyor. Ülkenin yarı iletken ve elektronik sanayisi bu durumda gerçekten iyi performans bile veriyor.
Bir an kafamda bu insanlar 7-8 sene ülkelerine dönüp Türkiye  tarihinin en büyük sanayi yatırımı olarak 30-40 milyar dolarlık yarı iletken sanayi yatırımını bu mühendisler ve Amerika'da bulunan yazılım ve donanım alanında uzman mühendislerle ülke içinde kalan mühendisleri doğru bir yatırım ve yönetim şeması ile kurgularsak neleri başarabileceğimiz hayaline gittim. Güzel ve kısa sürdü. Duygularla kurduğum hayali mantığımla engelledim. 

Dönmelerine gerek yok. Orada yapsınlar yatırımı bizim firmalar. Türk firması demek Türkiye'de olması anlamına gelmiyor. Dünyanın değişen dengelerine karşı ülkenin de dengeleri bozacak hamleleri yapması lazım. Bu insanların %90'ı milliyetçidir. Seve seve orada Türk bir firma için çalışır. Bunu daha önce de dedim. Madem bu ülke yaşamak için zor (kendilerince haklı gerekçeleri var). O halde dengeleri bozacak şeyleri yapmalıyız. IT firmaları yurtdışına göçmüş Türkleri geri istihdam ediyor. Trendyol ve nice firma bunu yaptı. Orada bir modelini oluşturursun bilgiyi buraya transfer edersin vs. Üretim hattı burada olur arge orada olur.

Çok çok mantıklı dediğin de bu yatırımlara harcanacak bütçe ile oradaki mühendislere çok güzel ortam da hazırlanabilir. Ama hazırlanmıyor. Yani böyle bir yatırıma girişilmiyor. Gerçekten bu mühendislere uygun çalışma ortamı( yönetimsel ve fiziksel). Maddi ve manevi destek ve hatta TUSAÞ tesislerinde bulunduğu gibi lojman gibi soyutlamış ama güzel bir yaşam ekosistemi sağlansa gerçekten milli ve sevgisi olan mühendis gitmezdi. Ben yurtdışının taşına toprağına diyen varsa zaten işi yok , olmasında. Yarın bilgi sızdırmayacağı ne malum. Küçük bir kısmı hukuk ve ülkedeki sosyal durumdan müzdarip bunuda başka avantajlar ile absorbe edebilseydik böyle olmazdı. Yani kısaca ülke içinde doğru yatırımı yapmayan şirketler ülke dışında yapabilir mi ?

Çok çok mantıklı dediğin de bu yatırımlara harcanacak bütçe ile oradaki mühendislere çok güzel ortam da hazırlanabilir. Ama hazırlanmıyor. Yani böyle bir yatırıma girişilmiyor. Gerçekten bu mühendislere uygun çalışma ortamı( yönetimsel ve fiziksel). Maddi ve manevi destek ve hatta TUSAÞ tesislerinde bulunduğu gibi lojman gibi soyutlamış ama güzel bir yaşam ekosistemi sağlansa gerçekten milli ve sevgisi olan mühendis gitmezdi. Ben yurtdışının taşına toprağına diyen varsa zaten işi yok , olmasında. Yarın bilgi sızdırmayacağı ne malum. Küçük bir kısmı hukuk ve ülkedeki sosyal durumdan müzdarip bunuda başka avantajlar ile absorbe edebilseydik böyle olmazdı. Yani kısaca ülke içinde doğru yatırımı yapmayan şirketler ülke dışında yapabilir mi ?

İş sadece çalışma ortamı değil. Olay aslında medeniyet. Parklar bahçeler içinde yetişen çocuklar. Bir konsere gidebilme (Ben lisedeyken Metallica gelmişti bu ülkeye. Unuttuk bunları). Haberlerde vasıfsız sığır politikacıları görme. Demek istediğimi anlamışsınızdır. Bunları çok daha fazla artırabilirim. Bu giden insanlar daha insanca yaşamak için gittiler. Çalışma ortamlarında fırsat verilmediği için değil. Onun da etkisi olmuştur tabi ama artık asıl dert insanca yaşamak.

Yeri gelmişken yada gelmese de diyeyim. Herhangi bir müslüman coğrafyası kentleşme sorunu batı seviyesinde modern şekilde çözemediği sürece tam olarak ilerlemesi mümkün olmayacak. Ne zamanki 2-3 katlı binalar, parklar bahçeler, toplu ulaşım metro ve trenle sağlanır hale gelir o zaman medenileşmeden bahsederiz.

Bu insanlar bunlara gitti maalesef. Sorsan birçoğu 1 saatte gidip geliyordur en az işe. Rahatsız mıdır? Açıp kitabını okuyor insanca. Biz ne yaptık? 6 katlı binalara 12 kata kadar izin verdik kentsel dönüşüm diye. Biz fırsatları hep kaçırdık. Þimdi cezasını çok sert çekiyoruz.

Bizim Ortadoğu ülkesi olup olmadığını belli edecek turnosol kağıdı bu olacak. Bize bilinçli bir şekilde bu layik görüldü. Bizi Ortadoğulaştırdılar.

Bu insanlar siyasetten, torpilden, plansızlıktan bıktılar. Çocuklarına bedava eğitim, modern yaşam standartları bulmak için gittiler. 

Yakın geçmişte insan kaynağımız yine bol ve ucuzdu ama o kadar kaliteli değildi şimdi kaliteliler. Ben insan kaynağının israf olduğuna inanmıyorum insan eğitmek zoruna giden bir yük olmamalı ülkeler için. Biz eğitelim mezun edelim varsın yurt dışına çıksın bize basit bakarak zarar olsun önemli değil bu ülke zarar edecekse eğitilmiş insandan etsin ben razıyım. Birde bizim nüfus çok büyük eğtimli insan sayısı da çok büyük üniversitede okuyan şu anda on milyon Türk var beş yıl sonra on milyon daha gelecek.  Bırak beyaz yakayı doktoru mühendisi biz 20 yıl sonra çöpleri kim toplayacak asıl onun derdine düşelim bu matematikle.
Türkiye Avrupa kalitesinde Afrika maliyetinde beyaz yaka insan kaynağına sahip. Avrupalı bunu Afrikalı maaşıyla çalıştırmıyor kendi vatandaşına verdiği parayı veriyor ama sonuçta deryalar dolusu insan kaynağı yurt dışına çıkmak isteyince ülkesindeki on birim insan yerine Türkiye'deki bin birim insan arasından en iyiyi seçince yine bize işliyor ister istemez.
Neden Türkiye de dişlerini yaptırıyorlar saç ektiriyorlar estetik ameliyat oluyorlar ve diğer tedavilerini oluyorlar. Ucuz olduğundan değil sadece Mısır da daha ucuz. Hem ucuz hem Avrupa kalitesinde diye bize geliyor insanlar onu hissetmişler bir şekilde. Doktorda mühendiste böyle hem kaliteli hem bol hem de ucuz hem de çalışkan hem de ahlaklı hemde beyaz adamız. Ben insan kaynağının gidecek gidecek de bitecek olduğuna inanmıyorum. Türkiye Avrupanın Hindistan ı oldu insna kaynağı açısından.

Keşke dediğiniz gibi olsa gün gelcek çipi ürettiğiniz veya bilgiyi ürettiğiniz ülke ile ters düştüğünüzde  çipi bilgiyi dahi alamazssınız bilgiyi üreten personeli dahi gerekirse vurur gene sizin o bilgiye ulaşmanızı engellemeye çalışır bakınız ASELSAN MÜHENDİSLERİNİN ÞEHİT edilmesinin sebepleri